Vraag het aan je kind!

Het valt me regelmatig op, dat ouders en leerkrachten zoveel voor het kind denken. Waarom vragen we niet meer aan het kind? Waarom overleggen we niet meer?

Waarschijnlijk komt dat deels omdat het niet in onze opvoedingscultuur zit. Van vroeger uit werd kinderen niets gevraagd; “moeder weet wat goed voor je is”.  Als kind moest je vooral gehoorzaam zijn.

Nu is dat tegenwoordig wel sterk veranderd. Kinderen wordt veel vaker om hun mening gevraagd, of ze mogen dingen zelf kiezen. Maar dan gaat het vaak over dingen of uitstapjes: wat er gegeten wordt, naar welk pretpark zullen we gaan, een nieuwe dekbedhoes uitkiezen, enz.

Maar als het gaat om probleemgedrag vragen we kinderen veel te weinig. We zitten als opvoeders maar te puzzelen en te bedenken wat een goede aanpak is, zonder het kind erbij te betrekken. En dat is zo jammer. Kinderen kunnen ons hier heel goed bij helpen.

Ze kunnen je vertellen hoe een situatie voor hen is. Wat maakt dat ze boos worden of niet willen doen wat je vraagt. Met een beetje geduld en de juiste vragen kun je te weten komen welke behoefte van hen in de weg zit.

Een conflict ontstaat eigenlijk altijd door botsende behoeftes. Ouders willen dat het kind aan tafel komt om te eten, het kind wil nog even zijn spelletje afmaken, bijv. Het kind wordt boos, de ouder wordt boos en het conflict is daar.

Door in gesprek te gaan met je kind, kun je uitzoeken welke behoefte hij heeft. Vervolgens vertel je aan je kind wat jouw behoefte is en vervolgens kun je gezamenlijk een oplossing zoeken. Het maakt niet uit hoe die oplossing eruit ziet, als het maar tegemoet komt aan jullie beider behoefte. De vraag is dan bijv.: “Hoe kunnen we ervoor zorgen, dat jij niet steeds je spelletje hoeft te onderbreken en we toch aan tafel kunnen gaan om te eten, voordat het eten koud is?”

Deze aanpak heeft verschillende voordelen. Ten eerste voelt het kind zich serieus genomen. Zijn behoefte wordt erkend én hij mag meedenken om een oplossing te vinden. Ten tweede is de afspraak, die gemaakt wordt als oplossing voor het probleem, mede door hemzelf gemaakt, waardoor hij zich er veel beter aan zal houden.

Als ouder kan dit even wennen zijn. Het kan voelen alsof je je “macht uit handen geeft”. Of je kunt het idee hebben, dat je geen grenzen meer stelt. Maar dat is niet zo. Omdat er ook tegemoet gekomen wordt aan jouw behoefte, leert het kind juist heel goed om met grenzen van anderen om te gaan. Een belangrijke bijdrage aan zijn sociale ontwikkeling. En jouw taak is het om leiding te geven aan dit leerproces.

Overigens heb je wel een portie geduld hierbij nodig. Je kind kan reageren met “weet ik niet” of komt met oplossingen, die alleen aan zijn behoefte tegemoet komen. Negeer dan je neiging om te denken “dit gaat niet lukken” of “zie je wel, dat kan hij helemaal niet”, maar zet door. Gewoon op een vriendelijke, geduldige toon doorvragen. Het is de moeite waard!

Ik hoor graag jouw mening of ervaring, laat het hieronder weten. En vind je het een inspirerend artikel, dan delen graag! Dank je wel.