Kinderen die niet luisteren vormen nog steeds een grote bron van frustratie voor ouders. Mijn blogs daarover behoren ook tot de meest gelezen blogs op mijn website. Dit blog is bedoeld om te laten zien hoe je je kind kunt helpen om te luisteren, zowel letterlijk als in de zin van doen wat de bedoeling is 🙂
Waar het eigenlijk om gaat, is dat je gaat zorgen dat je kind kán luisteren. Want doorgaans is het geen onwil, maar het lukt je kind gewoon niet. Dus een beetje hulp is handig. Van jou.
Allereerst is het belangrijk dat je werkelijk contact maakt. Je kind is niet ‘bestuurbaar op afstand’, ook al denken (of hopen) veel ouders dat wel. Dus ga naar je kind toe en maak contact. Kwestie van iets meer moeite doen, maar het is de moeite zeker waard.
Daarnaast kunnen kinderen ons vaak helemaal niet horen, omdat ze een hoofd vol eigen gedachtes hebben. Of hun emotie zit hen in de weg. De oplossing daarvoor is dat je eerst naar je kind luistert, voordat je met je eigen boodschap komt.
Luisteren en vervolgens erkenning geven, creëert ruimte bij jouw kind om jouw boodschap binnen te laten. “Oh, je wilt graag een tent bouwen. Dat vind je leuk, hè? Dat is natuurlijk ook gezellig, in een tent spelen”.
Start jouw boodschap dan met ‘het punt is’. “Het punt is dat we zo de deur uit moeten, want je gaat vandaag naar het KDV, weet je nog?”. Zo ervaart je kind het meer als een situatie die nu eenmaal zo is, dan dat jij hem of haar je wil op legt. Want dat is wat je kind zo moeilijk vindt.
Zorg dat wat je wil zeggen geen oordeel of afwijzing bevat. Je kind is erg gevoelig voor kritiek, en zal al snel in de weerstand gaan. Gebruik liever een ik-boodschap. “Lieverd, ik heb last van al dat gespring van jullie, zo kan ik me niet concentreren. Kijk even of je het ergens anders kunt doen”.
Soms merk je pas tijdens het praten dat je kind niet kan luisteren. Benoem dit dan en vraag wat er aan de hand is. “Ik heb het idee, dat je alleen maar denkt, mama ben je klaar met praten? Wat is er aan de hand?”
Het heeft namelijk geen zin om iets van je kind te willen wat er niet in zit. Dus je kunt wel wíllen dat je kind naar je luistert, maar als dat niet gaat, dan gaat het niet. Je kunt het niet afdwingen. Het is dus veel handiger om te kijken wat je kind nodig heeft om wél te kunnen luisteren.
O ja, en als je iets met je kind wilt bespreken, doe dat dan niet zo maar, op het moment dat het in jou opkomt. Maar kijk of vraag of het ook voor jou kind een geschikt moment is. Op een simpele manier kun je zo al weerstand bij je kind wegnemen.
Vind je dit fijne tips? Deel ze dan met de social media knoppen, zo kunnen we meer ouders bereiken. Bedankt!
Laat me ook weten wat jouw ervaring is. Werken deze tips bij jou ook? Of heb je aanvullingen?
Veel ouders werken hard. En dan bedoel ik niet alleen buiten de deur :). Ze doen hun uiterste best om hun kinderen te geven, wat ze nodig hebben. En dat kost soms veel energie. Vooral als het niet lekker loopt. Wat doe je toch verkeerd?
Juist dat harde werken is het probleem. Ouders nemen onbewust vaak teveel verantwoordelijkheid voor hun kind, voor hun gezin. Vooral moeders hebben daar een handje van 🙂
Dat is op zich helemaal niet vreemd. Immers, als er een baby geboren wordt, is daar opeens zo’n klein wurm wat helemaal van jou afhankelijk is. Dus je start met een totale verantwoordelijkheid voor het welzijn van je kind.
En vanaf dat moment begint je kind zich razendsnel te ontwikkelen en al gauw mag jouw verantwoordelijkheid steeds ietsje minder worden. Maar dat is lastig. Heb je net de verantwoordelijkheid genomen voor je kleintje en voor je het weet moet je weer leren om verantwoordelijkheid bij het kind te laten.
Veel ouders blijven zich dan teveel verantwoordelijk voelen. Willen dat hun kind het altijd naar zijn zin heeft bijvoorbeeld. Niks mis met die wens, hoor. Maar het leven gaat niet altijd over rozen en iedereen, ook jouw kind gaat zijn eigen weg en krijgt zijn eigen ervaringen te leven. Maar ja, het moeilijkste van ouderschap is je kind zijn eigen ongeluk gunnen, zeg ik weleens 🙂
Zo denken wij, ouders en andere volwassenen die met kinderen werken, ook vaak dat wìj de oplossing moeten weten. We piekeren ons suf hoe problemen op te lossen. Hoe zorg ik ervoor, dat mijn kinderen niet zoveel ruzie maken, hoe leer ik ze samen spelen, hoe zorg ik dat we gezellig aan tafel kunnen zitten tijdens het eten, enz.
We bedenken regels (die we vervolgens afspraken noemen…) En daar horen consequenties bij, dus we gaan straffen en belonen. Maar help, het werkt niet. Wat nu?
De clou is: dat hoef je helemaal niet zelf te bedenken. Jij hoeft niet het gedrag van je kind te sturen. Je kunt het samen met je kind oplossen!
Ga met je kind in gesprek om een oplossing te vinden voor die terugkerende lastige situatie. Een oplossing in de vorm van een afspraak, die je samen bedacht hebt. Een echte afspraak dus. Daar zal je kind zich veel beter aan houden, dan aan een regel die jij bedacht hebt.
Je kunt ook situaties met het hele gezin bespreken. Noem het familieberaad of gezinsoverleg, het maakt niet uit. Maar ga regelmatig in gesprek om te kijken hoe het beter kan.
Het komt er dus op neer, dat je je kind de verantwoordelijkheid voor zijn eigen gedrag teruggeeft. En zeker pittige kinderen willen dat zo graag, eigen verantwoordelijkheid. Dat past bij zelf willen (mee)bepalen.
Ik noem dit soort gesprekken waarin je samen een oplossing zoekt ‘oplossingsgerichte gesprekken’. Hoe je dit soort gesprekken precies voert, zodat ze ook daadwerkelijk tot een oplossing leiden, leer je in de online module Het oplossingsgerichte gesprek. Je krijgt er een concreet stappenplan bij aangereikt.
Heb jij ervaring met oplossingsgerichte gesprekken en/of met gezinsoverleg? Vertel me hieronder hoe het je bevalt, ik hoor graag van je.
Goed luisteren is een onderschatte vaardigheid. We denken allemaal wel dat we goed luisteren. Maar misschien denkt jouw kind er wel heel anders over 🙂
Ik vergeet nooit meer dat jongetje uit mijn begintijd, waarvan de moeder zei dat hij zo slecht luisterde. Ik had een gesprek met hem alleen en ik had hem dat niet verteld, maar vroeg wel hoe het ging bij hem thuis. En toen zei hij “weet je, mijn moeder luistert zo slecht, ze luistert helemaal niet naar mij”.
Kijk, als wij zeggen, ons kind luistert niet, dan bedoelen we vaak ‘hij gehoorzaamt niet’ of ‘ze doet niet wat ik vraag’. Maar los daarvan zit er ook inderdaad een component van luisteren in. Je kind moet immers eerst horen wat je vraagt, om het ook te kunnen doen.
Het geheim van goed luisteren is, dat als jij eerst goed naar je kind luistert, je kind vervolgens veel beter hoort wat jij hem of haar vraagt. Of uitlegt. Je kind moet daar als het ware eerst ruimte voor hebben in het hoofd. En daar help jij bij door eerst naar je kind te luisteren.
Dat lijkt mij om te beginnen al een hele goede reden om beter naar je kind te luisteren, toch? Je helpt je kind om naar jou te kunnen luisteren. Hoe slim en hoe fijn is dat?
Maar er zijn nog meer redenen. Een tweede reden is dat goed luisteren naar je kind ervoor zorgt dat je kind zich gehoord voelt. Zich begrepen voelt en, als je het goed doet, zich ook geaccepteerd voelt. Je kind ervaart dat hij goed is zoals hij is, dat ze mag zijn wie ze is. En is dat niet precies wat je je kind gunt?
Nog een reden om goed te luisteren is dat het je informatie geeft over wat er bij je kind speelt. Je krijgt meer zicht op hoe je kind dingen ervaart, waarom hij doet zoals hij doet. Je gaat je kind beter begrijpen.
En dat maakt dat je je kind beter kunt helpen. Want als je kind iets doet wat jij niet fijn vindt, is er heel vaak sprake van onmacht. Er is iets wat je kind niet lukt of wat je kind dwars zit. Door goed te luisteren en de juiste vragen te stellen, kom je daar achter.
Tenslotte versterkt het de relatie tussen jou en je kind. Het contact wordt beter. Het leidt tot meer begrip wederzijds en daarmee tot minder conflicten en meer rust in huis.
Genoeg reden lijkt mij om beter naar je kind te luisteren. Overigens vraagt het wel oefening. Het is niet iets wat je in één keer onder knie hebt, maar dat geeft niet, toch? Al doende leert men.
Wil jij dat leren, hoe dat moet? Wat de do’s en don’ts zijn als het gaat om luisteren naar je kind en wil je precies leren hoe je dat in praktijk brengt?
Van 27 december t/m 1 januari heb je de kans om mee te doen aan mijn nieuwe onlineprogramma ‘Zo luistert je kind wél’ voor een aantrekkelijke instapprijs. Klik hier voor alle informatie.
Behalve alle principes van het goed luisteren leer je ook alle overige communicatievaardigheden waarmee het contact met je kind een stuk soepeler zal verlopen. Het zal je verrassen, hoeveel verschil het maakt op welke manier je je kind benadert.
Als ik aan ouders vraag: “Wat zou jij graag anders willen?” is één van de antwoorden “Dat mijn kind beter luistert”. Een kind dat slecht luistert is een veel gehoorde klacht. Maar wat is nou eigenlijk goed luisteren en wie moet er eigenlijk beter luisteren?
Eigenlijk zijn wij ouders goed in eufemismen. Als we zeggen ‘luisteren’, dan bedoelen we ‘gehoorzamen’ en als het gaat over ‘wat hebben we nou afgesproken’, bedoelen we ‘wat had ik je nou gezegd dat je moest doen’ 🙂 . Dus tja, eigenlijk bedoelen we met luisteren gehoorzamen.
Nou is er met dat gehoorzamen iets raars aan de hand. Een kind opvoeden tot gehoorzaamheid is iets van vroeger. Tegenwoordig willen we zelfstandige, mondige burgers van onze kinderen maken, met zelfvertrouwen en goede sociale vaardigheden. Tegelijkertijd vinden we in de praktijk vaak wel, dat kinderen moeten doen wat we zeggen. (Vooral) ook naar buiten toe, willen we toch wel graag dat onze kinderen zich aangepast gedragen. In mijn ogen zit daar iets scheef en is dat één van de redenen,waarom veel ouders in deze tijd worstelen met het opvoeden.
Een kind wat niet luistert is soms een kind, wat je echt niet hoort. Omdat hij verdiept is in zijn spel bijvoorbeeld. Of niet oppikt wat je precies vraagt. Het kan ook zijn, dat je kind niet gehoorzaamt inderdaad, omdat ze er gewoon geen zin in heeft. Hoe je zorgt dat je kind beter luistert, kun je lezen in mijn blog 7 tips om te zorgen dat je kind beter luistert.
Het grappige is, dat als je aan zo’n kind vraagt wat zijn ouders beter zouden kunnen doen, dat het kind zegt: “Beter naar mij luisteren”. En zo heb ik ontdekt, dat er werkelijk een relatie is tussen het luisteren van kinderen en het luisteren van ouders. Als jij beter naar je kind luistert, zal hij ook beter naar jou luisteren.
Hoe dat werkt? Door beter naar je kind te luisteren, voelt hij zich beter gehoord. Door meer rekening met zijn behoeften, voelt zij zich beter gerespecteerd. Beide dingen zorgen ervoor, dat je kind meer bereid is naar jou te luisteren. Zowel in de zin van ‘horen wat je zegt en wilt’ als in de zin van ‘rekening houden met jouw behoeften.
Dus: heb jij een kind wat niet goed luistert, ga dan eens bij jezelf te rade: hoe goed luister jij naar je kind? Neem je voldoende tijd, geef je het voldoende aandacht?
Succes!
Vind je dit zinvolle informatie? Geef je reactie hieronder, ik hoor graag van je! Ook fijn als je dit artikel wilt delen 🙂
Inmiddels werk ik al een flink aantal jaren met ouders van pittige kinderen. En heb ik al honderden ouders kunnen helpen om het contact met hun kind te herstellen. Van strijd naar verbinding te gaan. Ik kan het kind niet veranderen. Maar ik kan je wel leren hoe het gedrag van je kind verandert als jij dingen anders doet.
Daarvoor zijn een heleboel aspecten van belang. Hoe je dingen organiseert bijvoorbeeld. Hoe je communiceert met je kind. Hoe je zorgt dat je kind zich gehoord, begrepen en geaccepteerd voelt. En hoe je zelf rustig kunt blijven, het gedrag van je kind niet persoonlijk neemt.
Eén van de adviezen die ik altijd geef en die echt verschil maakt, is het geven van erkenning. Erkenning geven maakt dat je kind zich gehoord en begrepen voelt. En daarmee creëer je ruimte bij je kind om jouw boodschap te kunnen horen.
Meestal doen we dat niet of te weinig. We zijn als ouders doorgaans teveel gericht op ‘zenden’ en te weinig ingesteld op luisteren en onderzoeken wat er bij je kind speelt. En zeker pittige kinderen zijn daar heel gevoelig voor. Ze willen serieus genomen worden. En niet ‘zo maar’ iets opgedragen krijgen.
Daar komt bij dat pittige kinderen kunnen blokkeren als dingen anders gaan dat zij in hun hoofd hadden. Dat maakt dat er op dat moment geen ruimte meer is om naar jou te luisteren. Ze moeten eerst zelf gehoord worden.
Dat doe je door empathisch te reageren. Je te verplaatsen in je kind. En te erkennen wat hij of zij voelt, ervaart of vindt. “Je was nog niet klaar met spelen, hè”, “Ik geloof dat jij verwacht had dat we nu naar het zwembad zouden gaan, klopt dat?”, “Het is ook helemaal niet leuk dat het tijd is om te gaan, dat vind ik ook”, “Wat jammer nou, dat je vriendje niet mee wilde, het maakt je boos zie ik”.
En soms weet je niet eens precies wat er aan de hand is. Maar ook dan kun je erkenning geven en ruimte bieden aan de emotie. “Zo te zien vind je het helemáál niet leuk wat er nu gebeurt”, “Jij had het heel anders gewild, geloof ik”, bijvoorbeeld.
Erken altijd de emotie van je kind. Ook al is het in jouw ogen overdreven. Dit is wat er is, wat jouw kind ervaart. Maar: als je het als trucje doet, werkt het niet. Je moet oprecht willen accepteren wat jouw kind voelt en ervaart om het te kunnen erkennen.
Dan is het heel krachtig. Je kunt er zelfs aan toevoegen “Je vindt het helemaal niet leuk. Dat mag. Snap ik best. Wees maar even boos”. Hoe meer ruimte je biedt voor de emotie, hoe meer dat scheelt in de escalatie.
Erkenning geven is dus een krachtige manier om met emoties van je kind om te gaan, die leidt tot minder strijd, zowel in aantal conflicten als in de heftigheid ervan. Het is één van de vele waardevolle vaardigheden die je leert in het onlineprogramma Stap voor stap een gelukkig gezin.
Pas jij dit al toe? Wat is jouw ervaring? Schrijf hieronder je reactie. En deel dit blog als je wilt, zodat nog meer ouders ervan kunnen profiteren. Dank je wel!
Door de site te te blijven gebruiken, ga je akkoord met het gebruik van cookies. Privacyverklaring
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.