Het lijkt soms zo moeilijk, om het een beetje soepel te laten verlopen allemaal. Elk gezin kent wel periodes, waarin het niet zo lekker gaat, de sfeer regelmatig verstoord is en er meer irritaties zijn dan normaal. Maar soms is het geen fase meer, dan lijkt het eerder of het erger wordt. Hoe hard je ook je best doet, het lukt je niet om het tij te keren. Wat is er aan de hand?
Wat ik vaak zie (en herken) bij ouders, die ik begeleid, is dat ze van alles proberen om weer grip te krijgen op het gedrag van hun kind(eren). Ze worden strenger, straffen meer of proberen beloningssystemen uit. Vaak helpt dit niet echt. Soms werkt het helemaal niet en soms maar tijdelijk.
Wat er aan de hand is, is dat ouders en kinderen tegenover elkaar zijn komen te staan. De ouder gaat hard aan het werk om het gedrag van het kind beter te krijgen. En, hoe wrang ook, het omgekeerde is vaak het resultaat. Het kind laat het ongewenste gedrag juist vaker zien of er komen andere problemen bij.
Dit leidt tot machteloosheid en frustratie aan beide kanten. Want, vergis je niet, het kind wil vaak ook graag dat het anders gaat. (Ook al denk jij aan zijn of haar houding iets anders af te lezen.) Maar ouder en kind zitten samen vast in een negatieve dynamiek.
Het probleem is dat ouder en kind elkaar niet meer bereiken. Zelfs als je als ouder hierover in gesprek probeert te gaan met je kind, leidt dat vaak tot niets. Je voelt ergens ook wel, dat je je kind niet bereikt, maar het is moeilijk om te snappen wat er gebeurt.
Wat er gebeurt , is dat de verbinding weg is. Je zou kunnen zeggen, dat er twee hoofden tegen elkaar zitten te praten. Maar het hart ontbreekt. Om de problemen op te lossen, moet dus eerst de verbinding hersteld worden. Want verbinding is de basis een gelukkig gezinsleven.
Hoe doe je dat dan, hoor ik je denken. Dat doe je door in gesprek te gaan, maar op een andere manier. Met een open hart en een open houding. Een gesprek waarbij jij geen uitkomst voor ogen hebt. Een gesprek wat leidt tot wederzijds begrip.
Daarvoor is luisteren heel belangrijk. Echt luisteren naar elkaar. En dat moet jij als ouder starten, door naar je kind te luisteren. Hoe je dat doet, heb ik al eens vaker beschreven, bijvoorbeeld hier.
En je doet het door samen naar oplossingen te zoeken. Stop met het zelf, alleen willen oplossen. Alleen al het feit dat je hierin samenwerkt met je kind, werkt bevorderlijk voor de verbinding. Ineens sta je niet meer tegenover elkaar, maar naast elkaar.
Herken jij wat ik hierboven schrijf? Raakt het je en voel je dat dit is wat jouw gezin nodig heeft? Kies dan voor het onlineprogramma Stap voor stap een gelukkig gezin. Dit programma leert je precies hoe je dat doet, de verbinding herstellen en nog veel meer. Wat ervoor zorgt dat er weer rust en een goede sfeer en samenwerking komt in jouw gezin. Lees hier hoe het programma jou helpt om de rust en verbondenheid in je gezin te herstellen.
Herken jij dit? Wat heb jij hierin ontdekt? Laat het me weten, ik hoor altijd graag van je.
Ook fijn als je dit blog wilt delen, dank je wel alvast.
Wat is nu precies het verschil tussen straffen en consequenties geven? Dat is een vraag die ik vaak krijg. Enerzijds omdat het voor ouders nieuw is, dat er een verschil bestaat. En anderzijds omdat ze moeite hebben met begrenzen op een goede manier. In dit blog laat ik je zien wat het verschil is en waarom dat zo belangrijk is.
Een consequentie is een logisch gevolg van een gebeurtenis. Als je geen wekker zet, kan het zijn dat je je verslaapt. Als je sleutel vergeet, kun je je huis niet meer in. Als je in de regen gaat fietsen word je nat.
Een straf daarentegen is iets wat bedacht is. Een straf of een boete heeft als doel dat jij je naar de wet of naar de afspraak gaat gedragen. Het is een machtsmiddel om jou te dwingen iets te doen of juist te laten.
In het opvoeden werkt dat ook zo. Bij het geven van straf maak jij gebruik van je macht. En je doet het om iets af te dwingen bij je kind. Consequenties zijn gewoon ervaringen die deel uitmaken van het leerproces. Pittige kinderen leren ook vooral door ondervinding.
Ik zal een voorbeeld geven. Als je kind te laat thuis komt, kan het zijn dat het eten op is. Dat is een consequentie en kan maken dat een kind de volgende keer liever op tijd komt. Zou je daarentegen je kind zonder eten naar bed sturen, dan is dat een straf. Want er is heus nog wel een boterham of een bord pap in huis.
Bij straffen zet je dus je macht in. En juist pittige kinderen rebelleren daartegen. Waardoor jij de strijd wel móet aangaan, om te zorgen dat de straf ook uitgevoerd wordt. Dat kan escalatie in de hand werken.
Consequenties geven je daarentegen de gelegenheid om zacht te blijven in de relatie. Je kunt erkenning geven: ‘wat jammer dat de tijd om is, hopelijk lukt het morgen wel om nog een verhaaltje te doen’ of ‘wat jammer dat het niet gelukt is om je huiswerk te maken, hopelijk gaat het de volgende keer beter’.
Ze kunnen ook heel goed dicht bij elkaar liggen, trouwens. Neem bijvoorbeeld de situatie dat je kind niet luistert bij het naar bed gaan. Dan kun je zeggen dat het als straf geen verhaaltje meer krijgt, dat is straffen. Je kunt ook een afspraak hebben dat om 8 uur het ligt uitgaat. Als je kind dan zo lang treuzelt en niet meewerkt dat het er pas om 8 uur inligt, dan is er geen tijd meer voor een verhaaltje. Een consequentie.
Duidelijke afspraken zijn dus heel belangrijk, zoals je in dit voorbeeld ziet. Zorg dat je kind weet waar hij of zij aan toe is, wat er wordt verwacht van je kind en wat je kind kan verwachten van jou. Lukt het dan niet om zich aan de afspraak te houden, dan kunnen er dus consequenties zijn.
Een consequentie kan ook een reactie van jou zijn op het gedrag. Jouw behoefte doet er ook toe. Dus als je onwillige puber weigert om zijn taak in huis uit te voeren, is het prima als jij dan als consequentie ook niet de behoefte voelt om altijd maar voor je kind klaar te staan. Dat mag, wat mij betreft.
Vaak merk ik dat een ouder het moeilijk vindt om een consequentie ook door te voeren. We vinden het niet leuk om ons kind iets te ontzeggen of iets te laten ervaren wat niet leuk is. Dat kan zelfs voelen alsof we straf geven. En toch is dat dus niet zo. Het is voor het leerproces juist heel belangrijk om een afspraak overeind te houden en het kind de consequentie te laten ervaren.
Is dit verhelderend voor je? Ik lees graag je reactie hieronder. Ook fijn als je het wilt delen op social media, dank je wel alvast!
PS Vind je dit interessant en wil je er meer over horen? Meld je dan aan voor de online workshop ‘Je kind de baas’
De meeste ouders maken zichzelf verantwoordelijk voor hun kind. Of het wel op tijd op school komt (ook al is je kind al een puber), of het huiswerk afkomt, enz. Dat is niet handig, zelf bij jonge kinderen kun je je kind al deels zelf verantwoordelijk laten zijn. Daar zijn verschillende redenen voor.
Eén van de belangrijkste redenen is dat je daarmee uit de machtsstrijd kunt komen. Machtsstrijd ontstaat omdat jij iets van je kind wil, waar een kind het nut (nog) niet van inziet. Jij wil je kind besturen en een pittig kind laat dat niet toe. Met als gevolg: veel strijd.
Een andere belangrijke reden is dat je kind leert door ondervinding. Pittige kinderen willen graag hun eigen ding doen. Ze luisteren niet naar je goedbedoelde aanwijzingen. Ze moeten eerst consequenties ervaren.
Pas dan ontstaat er een motivatie om dingen anders te doen. Om een voorbeeld te geven: laat je kind zelf zorgen dat ze op tijd op school komt. Spreek met de juf af, dat niet jij, maar je kind erop aangesproken wordt als ze te laat komt.
Niet dat je je kind aan zijn lot moet overlaten. Natuurlijk help je je kind om dit te kunnen. Door bijvoorbeeld een checklist of pictogrammen te gebruiken in combinatie met een timer of gewoon met de klok. Zodat het wel voorgestructureerd is en je kind niet verzandt in wat er moet gebeuren.
Maar de verantwoordelijkheid om het ook te doen, ligt dan bij je kind. Zie jezelf als een begeleider, een coach. Als het ‘misgaat’, bespreek dan met je kind wat er nodig is om het wél te laten lukken. Zo laat je je kind niet zwemmen, maar neem je het ook niet over.
Het is dus zowel goed voor jou als voor je kind. Voor je kind is het leerzamer. Voor jezelf scheelt het veel stress, je kunt meer ‘achteroverleunen’. Al zit daar wel een addertje onder het gras: je moet wel leren om te laten gebeuren dat dingen ‘misgaan’. En dat vinden we vaak lastig, maar oefening baart kunst.
En het kan ook zomaar zijn dat je dan positief verrast wordt. Dat iets helemaal niet misgaat, al had jij dat wel verwacht. Dus het is ook heilzaam voor jouw vertrouwen in je kind.
Tenslotte is het beter voor jullie relatie. Je kind voelt zich meer serieus genomen en meer vrijgelaten, jullie hebben veel minder strijd en een beter contact. Wat wil je nog meer 😊
Ben je het met me eens of doe je het al zo? Ik lees graag je reactie hieronder. Ook fijn als je het voor me wilt delen. Dank je wel!
Veel ouders verzeilen soms of regelmatig in een machtsstrijd met hun kind. Soms kom je er in terecht zonder dat je het aan ziet komen en vraag je je naderhand af wat er misging. In dit artikel een antwoord op de vraag “Hoe ontstaat een machtsstrijd tussen ouders en kind en hoe voorkom je die?”
Kenmerkend voor een machtsstrijd is dat het uiteindelijk niet meer gaat over de oorspronkelijke vraag. Het gaat er niet om, dat als je kind zijn spullen nu niet opruimt, dat jij daar last van hebt. Nee, het gaat over de vraag: ‘wie wint dit conflict’. Daarom heet het ook strijd. Het gaat over winnen of verliezen.
Een machtsstrijd leidt nooit tot een bevredigende oplossing. Als jij verliest al helemaal niet maar als jij als ouder wint, heeft je kind verloren. En verliezen voelt niet fijn, ook niet voor een kind. Het beschadigt de relatie, ook al is het maar een klein beetje. Het leidt eerder tot verwijdering, dan tot toenadering. Onbewust voel je dat ook, want meestal ben je dan niet blij, maar voel je je moe, onrustig of verdrietig rot.
Een machtsstrijd bestaat bij de gratie van het kunnen winnen of verliezen. Je staat tegenover elkaar. Als jij vindt dat jij uiteindelijk de baas moet zijn, zul je vroeg of laat altijd in een machtsstrijd komen, omdat je wilt winnen. Je wilt de macht hebben. Je bent bang om je kind zijn zin te geven, want dat wint hij. En voor je het weet, loopt hij over je heen, is het idee. En ook naar de buitenwacht wil je niet overkomen als een ouder zonder gezag, toch?
De kern van een machtsstrijd is dus dat je tegenover elkaar staat, als vijanden. Om er uit te komen, moet je dat doorbreken. Je moet weer naast elkaar komen te staan i.p.v. tegenover elkaar. Daarvoor moet je soms eerst je emoties laten zakken, in dat geval heb je korte time-out nodig hebben. Stap letterlijk uit de strijd. Loop even weg en zoek een plekje om tot je zelf te komen.
Als jullie weer bedaard zijn, vraag hem dan wat er aan de hand is en luister aandachtig. Probeer je kind te begrijpen, parkeer even je eigen gedachten over de situatie. Pas als jij begrepen hebt wat je kind beweegt, kom je met jouw kant van het verhaal. Doe dat in de vorm van ik-boodschappen, zodat je kind zich niet aangevallen voelt.
Stel vervolgens de vraag hoe je dit samen op zou kunnen lossen. Nu ben je uit de machtsstrijd Want je staat niet meer tegenover elkaar, maar naast elkaar. Je gaat weer samenwerken. Zo simpel is het. Het geeft een gevoel van verbinding en opluchting en versterkt de relatie. Omdat je zoekt naar een oplossing, die voor beiden goed is, is er geen sprake meer van winnen of verliezen.
Wil jij voorkomen, dat je in een machtsstrijd komt met je kind? Baseer je opvoeding op samenwerking i.p.v. op macht. Heb respect voor zijn behoeften, evenzeer als voor de jouwe. Wees alert op gedachten die gaan over winnen of verliezen, ga daar niet in mee. Schenk aandacht aan wat je kind zegt, probeer je kind te begrijpen. Zoek altijd naar een oplossing die recht doet aan jullie allebei.
Zit jij met je kind in een machtsstrijd over een bepaalde kwestie? Ga dan eens op deze manier met hem of haar in gesprek. Je zult zien dat het werkt.
Kom jij weleens in een machtsstrijd met je kind? Heb je nog aanvullende tips? Laat het hieronder weten.
Door de site te te blijven gebruiken, ga je akkoord met het gebruik van cookies. Privacyverklaring
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.