Corrigeren, ingrijpen, straffen. Iedere ouders kent deze acties. Vaak denk je ook dat het je taak is als ouder. Maar er is een onderliggende reden waarom je doet wat je doet, die helemaal niet zoveel met je kind te maken heeft. Maar meer met jouzelf.
Stel, een kind doet iets dat jij niet wilt. Je zegt hem of haar ermee te stoppen. Maar je kind wordt boos en gaat schelden. Grote kans, dat jij dit niet acceptabel vindt. Je zegt er wat van. “Ik wil niet dat je zo tegen me praat’. Maar je kind gaat door.
Waarschijnlijk raak je geïrriteerd of zelfs gefrustreerd. Je probeert je kind te dwingen om ermee te stoppen. Als dat niet lukt, stuur je je kind weg. Of je gaat dreigen met een straf. ‘Als je nu niet stopt, mag je vandaan niet meer op de iPad’. Zoiets.
Soms helpt dat, soms niet. Maar in beide gevallen heb je eigenlijk niks bereikt. Want wat heb je eigenlijk bereikt als je kind eindelijk toegeeft en gehoorzaamt?
Dat je je kind jouw wil hebt kunnen opleggen. Dat je de uiteindelijk toch de baas bent gebleven. Dat is alles. Maar voor de toekomst betekent het eigenlijk niks. Je kind heeft er niks van geleerd, en jij ook niet.
En in het slechtste geval heb je ook dat niet bereikt. Is het geëindigd in een enorme escalatie, waarbij niet alleen je kind, maar ook jij uit je dak bent gegaan.
Laten we eerlijk zijn, eigenlijk is je ingrijpen alleen maar bedoeld om jouzelf het gevoel te geven, dat je iets doet. Dat je het ‘niet over je kant laat gaan’. Dat je kind er niet zomaar ‘mee weg komt’. Het is puur het in stand houden van de illusie dat je macht hebt. Om de machteloosheid niet te voelen.
Want het gevoel dat je geen controle hebt, dat je geen grip hebt op je kind is eigenlijk ondraaglijk. Wat ben je dan eigenlijk voor ouder, als je dat niet voor elkaar krijgt. Er ligt een diepe angst aan ten grondslag voor totale machteloosheid. Er niet toedoen. Genegeerd worden.
Dat is een diepe angst die iedereen heeft, of je je er nu wel of niet bewust van bent. En die angst drijft ons om de schijn op te houden dat we de boel onder controle hebben. Zeker als het over opvoeden gaat, want hee, het kan toch niet zo zijn, dat een kind jou de baas is.
Een pittig kind is wat dit betreft een enorme uitdaging. Het triggert door zijn sterke wil en dwingende gedrag voortdurend deze onbewuste angst. ‘Helaas’, wilde ik er eerst bij typen. Maar eigenlijk moet dat zijn ‘gelukkig’.
Want een pittig kind opvoeden is een fantastisch aanleiding om dit soort mechanismes in jezelf onder ogen te komen. Je kunt leren om daar mee te dealen. Dat maakt je sterker en vrijer. Je kunt stoppen met het inzetten van je macht, maar mag gaan opvoeden vanuit verbinding.
Als je eerlijk bent, herken je dit dan bij jezelf? Je kunt het hieronder laten weten, ik hoor het graag. En delen is fijn, dan bereiken we meer ouders, dank je wel.
Opeens zit je erin. Je kind wil niet wat jij wil. Je wilt voet bij stuk houden. Kind boos, jij boos. Maar het moet en zal gebeuren. Want als jij nu toegeeft, dan is het einde zoek. Toch?
Als dit aan de hand is, zit je in een machtsstrijd. Het gaat allang niet meer om wat je eigenlijk wilt. Maar om de strijd. Jij wilt niet verliezen. Begrijpelijk. Maar je kind ook niet! Als je dan een vurig kind hebt, kan het aardig escaleren. Herkenbaar?
Nu is de vraag: hoe kom je eruit? Als eerste moet je herkennen, dat je erin zit. Dat valt nog niet mee. Want als je er in zit, neemt het je zo in beslag, dat je je er vaak niet eens van bewust bent. Je hebt niet door, dat de issue verschoven is van jouw oorspronkelijke wens (ik wil dat jij nu onder de douche gaat) naar niet willen verliezen (“ik wil dat je nu doet wat ik zeg”).
Het probleem is, dat je daardoor niet meer creatief bent in je oplossingen. Je ziet geen alternatieve mogelijkheden meer. Je kind moet nu onder de douche, punt uit. Terwijl er alternatieven zijn. Zoals: misschien kun je in bad ipv onder de douche, misschien kun je je kind alleen wassen daar waar hij echt vies is. Misschien is hij niet zo vies en kun je vandaag overslaan.
Overslaan? En dus zomaar je kind je zin geven? Dat is het begin van het einde. Dat is waarschijnlijk wat je denkt? Dat dacht ik vroeger wel. Ik was vooral bezig met niet te verliezen, want dan zou mijn kind steeds lastiger worden. Dacht ik. Dat is ook wat je vaak om je heen hoort.
Nee, doorzetten en je kind dwingen. Dat helpt! Niet dus, dat maakt het alleen maar erger. Je krijgt alleen maar meer conflicten. Stap uit de machtsstrijd door zelf de eerste stap te zetten. Je kind zal het niet doen, die heeft onbewust ook het idee, dat zijn leven ervan afhangt. In praktijk betekent dat meebewegen, meegaan in wat je kind graag wil.
Als het kan en als je kind dat kan horen, kun je nog aangeven wat je voorwaarden zijn. “Oké, ik begrijp dat dit belangrijk voor je is. Dat snap ik. Het kan ook wel, maar laten we dan wel zorgen dat ….(je om 8 uur uit bad komt, zodat ik je naar bed kan brengen, of dat alles om half 6 weer is opgeruimd, zodat we aan tafel kunnen eten, enz.)
Hoe voorkom je nu, dat je kind denkt: ha, dat heb ik mooi geregeld, volgende keer doe ik het weer zo? Door erover te praten op het eerstvolgende rustige moment. Je stapt uit de machtsstrijd door ervan uit te gaan, dat je kind heus wel rekening met jouw behoeften wil houden. Zie zijn gedrag niet als willen winnen, want op zo’n moment ben jij degene die wil winnen. Daarmee creëer je de machtsstrijd zelf.
Stel je open op. Luister naar de wensen en zorgen van je kind. Wees bereid zijn behoeften te respecteren. Èn wees duidelijk wat jouw eigen behoeften zijn. Respect voor je kind en voor jezelf haalt je uit de machtsstrijd. Maar jij moet wel zelf de eerste stap zetten.
Machtsstrijd komt voor uit angst. Angst dat je kind jou de baas wordt, angst dat je het niet goed doet, waardoor je kind onuitstaanbaar wordt. Hopelijk heb je uit het bovenstaande kunnen begrijpen, dat dat echt niet nodig is. Laat het los. Vertrouw op het goede in je kind en in jezelf. Op jullie verbondenheid.
Door de site te te blijven gebruiken, ga je akkoord met het gebruik van cookies. Privacyverklaring
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.