Alles is een leerproces

Vaak zijn we als ouders veel te hard aan het werk. Steeds maar weer zorgen dat je kind doet wat er van hem of haar verwacht wordt. Elke dag opnieuw. Dat is niet alleen uitputtend, het is ook niet handig voor het leerproces van je kind.

Mijn uitgangspunt is: je kind is zelf verantwoordelijk. Zo vanaf een jaar of 6 (en vaak al eerder) kun je best je kind zelf verantwoordelijk laten zijn voor zaken, bijvoorbeeld het op tijd klaar zijn ’s ochtends. Zo niet, dan ervaart ze vanzelf de gevolgen (bijvoorbeeld in pyjama naar school moeten of op sokken in de auto).

Dit lijkt misschien wat cru. Maar pittige kinderen leren nu eenmaal vooral door ondervinding. Ze zijn te eigenwijs (en dat bedoel ik niet negatief) om zich te laten leiden door wat jij zegt, omdat jij het wel beter zult weten.

Waarschuwingen en aansporingen worden in de wind geslagen. Meestal moeten ze een ‘mislukking’ eerst een keer meemaken, voordat er wat verandert in hun gedrag. Want pas dán hebben ze een motivatie om het anders te doen, ze weten nu immers wat er kan gebeuren.

Ik zie alles als een leerproces. Als ouder zorg je voor een heldere structuur van afspraken, regels en gewoontes. Zodat je kind precies weet wat er verwacht wordt. Maar in hoeverre dat lukt, dat is het leerproces.

Dit uitgangspunt heeft een aantal grote voordelen. In de eerste plaats geeft het jou meer ruimte. Je hoeft niet meer eindeloos te zorgen dat de dingen ‘goed’ gaan. Je kunt het leven laten gebeuren, zoals het gaat. (Behalve als de situatie echt gevaarlijk is, maar dan grijp je automatisch in, daar hoef je niet over na te denken.)

In de tweede plaats is het veel beter voor de sfeer. Juist de hele tijd aansporen en opdrachten geven, leidt tot veel strijd. Want je kind wil immers zelf bepalen en zich niet door jou laten sturen. Dus komt hij in opstand en wil hij steeds minder doen wat je zegt.

Maar bovenal is het voordeel dat je nu aan de lange termijn werkt. Want nu moet jij elke dag zorgen dat je kind op tijd op school is, gezond eet, niet te lang achter een scherm zit, op tijd in bed ligt. Dat is hard werken en het resultaat altijd tijdelijk. Morgen begint alles opnieuw. Korte-termijn politiek in feite.

Maar als je kind het leerproces heeft doorlopen en zich aan de afspraak kan houden, heb je het ‘voor altijd’ opgelost. Zolang er niets bijzonders gebeurt, loopt het zoals de bedoeling is. Je kind heeft werkelijk iets geleerd. Dat is lange-termijn werk, veel beter, toch?

Gun je kind dit leerproces. Dat betekent wel dat je dingen ‘fout’ moet laten lopen. Dat je boze buien moet accepteren, als je kind botst met afspraken en regels die ze niet fijn vindt. Dat is moeilijk voor een ouder, daar weet ik alles van. Maar het is veel makkelijker als je weet dat het onderdeel is van het leerproces.

En dit geldt in feite voor alles. Niet alleen op tijd op school komen, maar ook omgaan met vriendjes, je boosheid op een goede manier leren uiten, huiswerk maken, op bezoek gaan, naar de tandarts gaan, enz. Werkelijk alles is een leerproces.

O ja, voor alle duidelijkheid: dit betekent niet je kind aan zijn lot overlaten. Jij bent de begeleider van het leerproces. Jij helpt je kind om lastige dingen te leren. Jij geeft je kind vertrouwen en perspectief. De belangrijkste taak die er is!

Ik ben benieuwd of dit artikel je inspireert en verder helpt. Ik hoor graag van je, laat hieronder je reactie weten. En zoals altijd is delen heel fijn, dank je wel alvast!