Veel ouders werken hard. En dan bedoel ik niet alleen buiten de deur :). Ze doen hun uiterste best om hun kinderen te geven, wat ze nodig hebben. En dat kost soms veel energie. Vooral als het niet lekker loopt. Wat doe je toch verkeerd?
Juist dat harde werken is het probleem. Ouders nemen onbewust vaak teveel verantwoordelijkheid voor hun kind, voor hun gezin. Vooral moeders hebben daar een handje van 🙂
Dat is op zich helemaal niet vreemd. Immers, als er een baby geboren wordt, is daar opeens zo’n klein wurm wat helemaal van jou afhankelijk is. Dus je start met een totale verantwoordelijkheid voor het welzijn van je kind.
En vanaf dat moment begint je kind zich razendsnel te ontwikkelen en al gauw mag jouw verantwoordelijkheid steeds ietsje minder worden. Maar dat is lastig. Heb je net de verantwoordelijkheid genomen voor je kleintje en voor je het weet moet je weer leren om verantwoordelijkheid bij het kind te laten.
Veel ouders blijven zich dan teveel verantwoordelijk voelen. Willen dat hun kind het altijd naar zijn zin heeft bijvoorbeeld. Niks mis met die wens, hoor. Maar het leven gaat niet altijd over rozen en iedereen, ook jouw kind gaat zijn eigen weg en krijgt zijn eigen ervaringen te leven. Maar ja, het moeilijkste van ouderschap is je kind zijn eigen ongeluk gunnen, zeg ik weleens J
Zo denken wij, ouders en andere volwassenen die met kinderen werken, ook vaak dat wìj de oplossing moeten weten. We piekeren ons suf hoe problemen op te lossen. Hoe zorg ik ervoor, dat mijn kinderen niet zoveel ruzie maken, hoe leer ik ze samen spelen, hoe zorg ik dat we gezellig aan tafel kunnen zitten tijdens het eten, enz.
We bedenken regels (die we vervolgens afspraken noemen…) En daar horen consequenties bij, dus we gaan straffen en belonen. Maar help, het werkt niet. Wat nu?
De clou is: dat hoef je helemaal niet zelf te bedenken. Jij hoeft niet het gedrag van je kind te sturen. Je kunt het samen met je kind oplossen!
Ga met je kind in gesprek om een oplossing te vinden voor die terugkerende lastige situatie. Een oplossing in de vorm van een afspraak, die je samen bedacht hebt. Een echte afspraak dus. Daar zal je kind zich veel beter aan houden, dan aan een regel die jij bedacht hebt.
Je kunt ook situaties met het hele gezin bespreken. Noem het familieberaad of gezinsoverleg, het maakt niet uit. Maar ga regelmatig in gesprek om te kijken hoe het beter kan.
Het komt er dus op neer, dat je je kind de verantwoordelijkheid voor zijn eigen gedrag teruggeeft. En zeker pittige kinderen willen dat zo graag, eigen verantwoordelijkheid. Dat past bij zelf willen (mee)bepalen.
Ik noem dit soort gesprekken waarin je samen een oplossing zoekt ‘oplossingsgerichte gesprekken’. Hoe je dit soort gesprekken precies voert, zodat ze ook daadwerkelijk tot een oplossing leiden, leer je in mijn onlineprogramma Stap voor stap een gelukkig gezin. Je krijgt een concreet stappenplan aangereikt.
Heb jij ervaring met oplossingsgerichte gesprekken en/of met gezinsoverleg? Vertel me hieronder hoe het je bevalt, ik hoor graag van je.
Het valt me regelmatig op, dat ouders en leerkrachten zoveel voor het kind denken. Waarom vragen we niet meer aan het kind? Waarom overleggen we niet meer?
Waarschijnlijk komt dat deels omdat het niet in onze opvoedingscultuur zit. Van vroeger uit werd kinderen niets gevraagd; “moeder weet wat goed voor je is”. Als kind moest je vooral gehoorzaam zijn.
Nu is dat tegenwoordig wel sterk veranderd. Kinderen wordt veel vaker om hun mening gevraagd, of ze mogen dingen zelf kiezen. Maar dan gaat het vaak over dingen of uitstapjes: wat er gegeten wordt, naar welk pretpark zullen we gaan, een nieuwe dekbedhoes uitkiezen, enz.
Maar als het gaat om probleemgedrag vragen we kinderen veel te weinig. We zitten als opvoeders maar te puzzelen en te bedenken wat een goede aanpak is, zonder het kind erbij te betrekken. En dat is zo jammer. Kinderen kunnen ons hier heel goed bij helpen.
Ze kunnen je vertellen hoe een situatie voor hen is. Wat maakt dat ze boos worden of niet willen doen wat je vraagt. Met een beetje geduld en de juiste vragen kun je te weten komen welke behoefte van hen in de weg zit.
Een conflict ontstaat eigenlijk altijd door botsende behoeftes. Ouders willen dat het kind aan tafel komt om te eten, het kind wil nog even zijn spelletje afmaken, bijv. Het kind wordt boos, de ouder wordt boos en het conflict is daar.
Door in gesprek te gaan met je kind, kun je uitzoeken welke behoefte hij heeft. Vervolgens vertel je aan je kind wat jouw behoefte is en vervolgens kun je gezamenlijk een oplossing zoeken. Het maakt niet uit hoe die oplossing eruit ziet, als het maar tegemoet komt aan jullie beider behoefte. De vraag is dan bijv.: “Hoe kunnen we ervoor zorgen, dat jij niet steeds je spelletje hoeft te onderbreken en we toch aan tafel kunnen gaan om te eten, voordat het eten koud is?”
Deze aanpak heeft verschillende voordelen. Ten eerste voelt het kind zich serieus genomen. Zijn behoefte wordt erkend én hij mag meedenken om een oplossing te vinden. Ten tweede is de afspraak, die gemaakt wordt als oplossing voor het probleem, mede door hemzelf gemaakt, waardoor hij zich er veel beter aan zal houden.
Als ouder kan dit even wennen zijn. Het kan voelen alsof je je “macht uit handen geeft”. Of je kunt het idee hebben, dat je geen grenzen meer stelt. Maar dat is niet zo. Omdat er ook tegemoet gekomen wordt aan jouw behoefte, leert het kind juist heel goed om met grenzen van anderen om te gaan. Een belangrijke bijdrage aan zijn sociale ontwikkeling. En jouw taak is het om leiding te geven aan dit leerproces.
Overigens heb je wel een portie geduld hierbij nodig. Je kind kan reageren met “weet ik niet” of komt met oplossingen, die alleen aan zijn behoefte tegemoet komen. Negeer dan je neiging om te denken “dit gaat niet lukken” of “zie je wel, dat kan hij helemaal niet”, maar zet door. Gewoon op een vriendelijke, geduldige toon doorvragen. Het is de moeite waard!
Ik hoor graag jouw mening of ervaring, laat het hieronder weten. En vind je het een inspirerend artikel, dan delen graag! Dank je wel.
Door de site te te blijven gebruiken, ga je akkoord met het gebruik van cookies. Privacyverklaring
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.