We kunnen opvoeden heel ingewikkeld maken. En dat gebeurt ook heel veel. Maar het is helemaal niet nodig. Laten we het simpel houden.
Er zijn veel (impliciete) ideeën over opvoeden. Je moet zus doen als ouder, of juist zo. Er is goed en er is fout. En je wilt graag een goede ouder zijn, maar ben je dat wel?
Er komt heel veel denken bij kijken. En er zijn veel gedachten. En veel concepten. Over kinderen die grenzen nodig hebben, de hele hand nemen als je ze een vinger geeft. Over helicopterouders, curlingouders, en noem maar op.
Maar het is zoveel simpeler dan dat. Opvoeden is naar mijn idee niets anders dan dat je samenleeft met je kind(eren). En in die interactie gebeurt van alles. Zoals er altijd van alles gebeurt in het leven.
Maar de meeste dingen die gebeuren, daar hoef je niks mee. Dat denk je alleen maar. En vervolgens zeg je dat dan ook. Je zegt wat je goed vindt (complimentje, want dat moet ook), wat je fout vindt (tegenwoordig noemen we dat ‘niet oké’) en wat je kind wel moet doen of waar zij juist mee moet stoppen.
En nog afgezien van dat dit natuurlijk totaal averechts werkt bij een pittig kind, is het helemaal niet nodig. Het leven gaat vanzelf, niks bijzonders. Vervolgens komen er dan gedachten op, ook helemaal vanzelf. We vinden ergens iets van. Ook niet erg.
Maar kennelijk vinden we het nodig om in het geval van (ons) kind die gedachten ook te uiten. Maar waarom? Wat heeft je kind eraan te weten dat jij liever iets anders had zien gebeuren in je fantasie? Behalve dan de mogelijkheid om te denken ‘ik heb iets fout gedaan’?
Overigens betekent dat niet, dat je nooit iets wil uitleggen. Natuurlijk doe je dat ook. Maar we praten veel vaker tegen ons kind aan, dan nodig is. Want als je het eenmaal hebt uitgelegd, dan weten ze het wel.
Je hoeft je dus minder te bemoeien met je kind dan je denkt. Alleen als het gaat om veiligheid en gezondheid, heb je een specifieke verantwoordelijkheid. Want anders zou je kind ook wel het huis uit kunnen zodra hij een boterham kan smeren en de wasmachine kan aanzetten, bij wijze van spreken.
Maar vaak is dat ook iets van gezond verstand. Als je kind de weg op wil rennen, hou je hem tegen. Je laat je kind niet met lucifers spelen zonder dat jij erbij bent. Je zorgt dat je kind genoeg gezonde voeding krijgt en voldoende slaap (voor zover je dat in de hand hebt, dan 😊)
En je grijpt in als een kind dingen doet, die een ander of spullen beschadigen. Bijvoorbeeld als een ouder kind een klein kind pijn doet of anderszins dwars zit. Gewoon omdat het je taak is om de jongste te beschermen. Omdat je niet iets moet verwachten van de oudste wat er (nog niet) in zit.
Of als je kind jou pijn doet, ook dat komt voor. Natuurlijk wil je dat niet en laat je dat je kind weten. Pak je je kind vast als het nodig is, of loop je weg.
Maar dat kan ook zonder emoties en verhalen over wat er allemaal mis is met je kind. Dat scheelt veel frustratie in jezelf. Let wel, ik zeg niet dat het niet mag. Want ook dat gebeurt. Maar zien dat het niet nodig is, maakt het wel veel lichter.
Dan kun je een hoop denken over jezelf en over je kind achterwege laten. Zo blijft er veel meer tijd, energie en ruimte over om te genieten van alles wat er in het leven te beleven valt.
Overigens is het daarnaast ook nuttig dat je je kind zoveel mogelijk duidelijkheid verschaft, zeker als je een pittig kind hebt. Dus zorg je voor heldere kaders en duidelijke afspraken. Daarover een volgende keer meer.
Vind je dit blog verhelderend, inspirerend of ben je het er helemaal niet mee eens? Laat het weten, ik hoor graag van je. En delen is fijn! Dank je wel alvast.
Als ouders mijn hulp inroepen is dat 9 van de 10 keer omdat ze veel strijd hebben met hun kind. Omdat er vaak gedoe is, ruzie is, hun kind vaak nee zegt en niet meewerkt. Eigenlijk iets wat elke ouder weleens ervaart. Maar dan gewoon elke dag. Elke dag strijd met je kind is uitputtend en maakt ouder en kind niet gelukkig. Hoe komt het nu dat je zo vaak strijd met je kind hebt?
Laat ik maar met de deur in huis vallen: het is NIET omdat je niet kunt opvoeden, omdat jij het allemaal verkeerd zou doen. Als je vaak strijd hebt met je kind, kun je wel heel gemakkelijk dat gevoel krijgen, maar onthoud: dat is niet waar. Het ligt niet aan jou!
Bijna altijd als ik met ouders in gesprek raak, blijkt vroeg of laat in dat gesprek dat hun kind geen doorsnee kind is. Kinderen met specifieke kenmerken. Vaak zijn het kinderen die niet flexibel zijn, prikkelgevoelig zijn, graag de dingen zelf bepalen en behoorlijk temperamentvol zijn. Een pittig kind, noem ik dat tegenwoordig.
Ligt het dan aan het kind? Nee, ook niet. Je kind heeft specifieke kenmerken, maar dat heeft iedereen. Niks abnormaals aan. Het ligt aan de interactie. De combinatie van kind en hoe je met je kind omgaat, je opvoedingsaanpak. Deze kinderen gedijen niet bij de gebruikelijke aanpak in het opvoeden.
Over het algemeen gaan ouders in Nederland vrij vriendelijk met hun kinderen om. Ze geven ruimte en inspraak aan hun kind. Maar als puntje bij paaltje komt zijn ze wel de baas. Zo nodig wordt gedrag gecorrigeerd door belonen of straffen (time out bijvoorbeeld)
En veel kinderen doen het daar op. Niet dat het in mijn visie het beste is wat je je kind kan bieden, maar bij veel kinderen geeft dat niet echt grote problemen. Over het algemeen loopt het wel en eventuele problemen vallen in de categorie “Overal is weleens wat”, je weet wel wat ik bedoel.
Maar de kinderen die ik hierboven omschreven heb, die doen het daar niet op. Die worden snel boos, accepteren moeilijk een nee, willen hun zin doordrijven en strijden desnoods door tot het bittere eind. Ze zullen niet snel jouw gezag accepteren. En juist thuis gooien ze de kont tegen de krib.
Bovendien kunnen ze boos worden omdat ze zich onbegrepen voelen. En vaak is dat ook zo. Omdat ze wat anders in elkaar steken dan de meeste kinderen, worden ze niet echt begrepen. En reageert een ouder onbewust op een verkeerde manier.
Tenslotte word je als ouder door het gedrag van deze kinderen nogal op de proef gesteld. Veel meer dan bij andere kinderen worden jouw emoties getriggerd. En die maken het probleem ook weer groter. Want er zit een grens aan hoe lang jij je geduld weet te bewaren.
Wat is er nu nodig om uit deze strijd met je kind te komen? Daarvoor is een andere benadering van je kind nodig. Eentje die ervoor zorgt dat je kind zich beter begrepen en geaccepteerd voelt. Eentje die recht doet aan de behoefte van je kind aan eigen inbreng. Eentje die jouw handelen veel beter afstemt op de specifieke kenmerken van je kind.
Mijn belangrijkste boodschap is dus: het ligt niet aan jou, het ligt niet aan je kind. Jullie doen allebei je best. Maar je kind heeft iets anders van je nodig. En het goede nieuws is: dat kun je leren.
Concrete tips vind je in mijn gratis handleiding, gratis onlinetrainingen en blogs. Aanmelden voor een online training doe je hier.
Heb je meer hulp nodig, dan kan mijn onlineprogramma Stap voor stap een gelukkig gezin je goed helpen. Klik hier om te lezen wat het programma hoe dit programma ook voor jou de oplossing kan zijn
Wil je me helpen om deze boodschap verder te verspreiden? Deel dit blog dan voor me. Heel erg bedankt daarvoor!
En natuurlijk hoor ik graag van je, dat kan hieronder 🙂
Denk jij ook weleens ‘waarom doet hij zo moeilijk?’ of ‘waarom ligt ze altijd dwars?’ Als je een pittig kind hebt, komen deze verzuchtingen regelmatig voorbij. Je zou zo graag willen dat dingen ook eens vanzelf gaan, toch? Ik zal je uitleggen hoe ik denk dat het in elkaar zit.
Pittige kinderen zijn gevoelige kinderen. Ze pikken alles op, staan altijd aan en merken alles op. Met andere woorden, alles komt binnen en alles trekt aandacht. Hun hoofd kan moeilijk filteren of dingen negeren.
Dat maakt de wereld overweldigend. Het kan een gevoel geven van onveiligheid, van je verloren voelen, zoiets kan ik me voorstellen. En dan wil je grip terug. Je wilt grip op die overweldigende wereld, zodat het wat minder overweldigend wordt.
En hoe krijg je grip? Als je weet wat je kunt verwachten. En ook als er gebeurt wat je in je hoofd had. En als je begrijpt wat er gebeurt. Dan kan het denken wat ontspannen. Alles wat je een naam kunt geven, in een context kunt plaatsen, maakt het overzichtelijk en dat geeft rust.
Maar vaak is dat niet zo. Gaan dingen anders dan verwacht. Dat geeft onrust. En geeft spanning. Dan word je kind dwingend. Want ze wil hoe dan ook de grip terug, de regie. Dan moet het op haar manier, want dat geeft een gevoel van grip. Je zou het bijna als een paniekreactie kunnen zien.
Daarom gedijen pittige kinderen extra goed bij duidelijkheid. Hoe voorspelbaarder de wereld, hoe meer rust in het hoofd. En hoe minder noodzaak om dwingend te zijn. Hoe dwingender je kind, hoe meer onrust er in zijn hoofd zit, zou je ook kunnen zeggen.
Er zit alleen nog wel een leuke uitdaging bij 😊 Als alles te voorspelbaar wordt, vindt je kind dat saai. Pittige kinderen houden ook van prikkels en van uitdaging, dus de kunst is om de basisstructuur helder te hebben, zodat daar binnen ruimte is voor nieuwe en spannende dingen. En ruimte om zelf te bepalen.
Is dit herkenbaar voor jou? Weet dan dat ik je verder kan helpen. Ik ben gespecialiseerd in wat ik ‘pittige kinderen’ noem. Ik heb al duizenden ouders geholpen hun kind beter te begrijpen en beter te begeleiden. Vraag om te beginnen mijn gratis handleiding aan of bekijk de gratis training (klik daarvoor op de groene balk hieronder).
Wil je dit blog voor me delen om meer ouders te bereiken? Dank je wel!
Je reactie is hieronder van harte welkom.
Respect vinden ouders erg belangrijk in de opvoeding. Ze willen graag dat hun kinderen respect tonen naar andere mensen. En terecht. Respect is een belangrijke kwaliteit in het samenleven van mensen. Toch laten kinderen (en niet alleen zij!) respectloos gedrag zien. Hoe krijg je een basis van wederzijds respect in je gezin voor elkaar?
Allereerst moeten we even ophelderen wat respect is. Respect is niet hetzelfde als beleefdheid. Wat beleefd is, is afhankelijk van de cultuur. Beleefdheid is een norm, respect is een waarde. Beleefdheid is een manier waarop respect getoond kan worden.
Respect is ook niet hetzelfde als bewondering. Dat is de richting waarin het begrip Respect bijvoorbeeld op facebook lijkt te gaan. Alsof het is wat je toont als je iets bijzonder vindt. Maar je kunt heel goed respect hebben voor het kleine, het gewone.
Wikipedia meldt het volgende: Respect betekent aanzien, eerbied of waardering, die men heeft voor (of ontvangt van) iemand vanwege zijn kwaliteiten, prestaties of vaardigheden. Het woord betekent oorspronkelijk omzien naar, en vandaar rekening houden met.
Voor mij betekent respect een combinatie van waardering en rekening houden met. Waardering niet omdat iemand iets bijzonders doet, maar waardering van wie iemand is, voor iemands eigenheid. Het heeft daarom ook veel te maken met erkenning. Uitstralen dat een ander er toe doet.
Hoe zorg je dat jouw kind respect toont voor jou en voor anderen? Door het voor te leven. Zoals voor zoveel dingen in het leven geldt hier ook: je krijgt wat je geeft. Dus toon respect voor anderen en niet in het minst voor je kind.
Wat betekent dat concreet? Dat je anderen in hun waarde laat. Dat je ruimte laat voor andersdenkenden. Ook binnen het gezin. Dat je kind zijn eigen mening mag vormen. Dat je rekening houdt met haar of zijn behoefte, ook als jij die niet begrijpt of onbelangrijk vindt.
Dus als jij je kind respect geeft, dan krijg je het ook. Mits je ook zelfrespect laat zien, daarover straks meer.
Maar als je goed kijkt, zie je dat wij volwassenen nog regelmatig onbewust het kind niet respecteren. Ook al lijkt het zo (en is het ook zo) dat kinderen veel ruimte krijgen in ons land om hun zegje te doen en er relatief veel rekening met hen gehouden wordt.
Het zit hem vaak in kleine dingen. Tegen (een behoefte van) een kind ingaan, omdat het jou niet uitkomt, omdat jij het beter weet als volwassene, omdat het niet hoort wat je kind wil of doet, omdat jij nou eenmaal de baas bent, bijvoorbeeld. Of omdat jij boos bent en je emoties niet in de hand kunt houden.
Soms zit er ook angst onder als ouders een kind minder respecteren. Angst dat een kind over hen heen gaat lopen. Maar respect tonen voor de eigenheid van je kind is iets heel anders dan hem altijd zijn zin te geven.
Want dan ga je voorbij aan je eigen behoefte of waarde en ben je respectloos naar jezelf. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Dus zelfrespect is belangrijk, dat je je eigen behoeftes bewaakt. En je eigen grenzen.
Nu kunnen pittige kinderen makkelijk een grens overgaan als ze boos zijn. Het is dus belangrijk dat je een duidelijk signaal afgeeft in zo’n geval. Bijv. ‘als je gaat schelden, kleineren, beledigen oid dan stop ik het gesprek. Ik luister alleen naar je als je fatsoenlijk bent’. En doe dat dan ook. Loop desnoods weg als dat nodig is.
Ook is het nodig om je kind te helpen omgaan met haar of zijn eigen boosheid. Hoe je dat wél op een goede manier uit. Want dat is belangrijk. Boosheid is eigenlijk een kracht, mits je het op een goede manier kunt uiten.
Dus als jij je kind respecteert én ook grenzen aangeeft, ben je een voorbeeld voor je kinderen. En zul je merken dat je kinderen vanzelf respect zullen tonen voor jou en andere mensen. En ook voor elkaar onderling. Zo creëer je een stevige basis van wederzijds respect in je gezin.
Wat daarbij extra kan helpen is een wekelijks gezinsoverleg. Dat is een praktische uitvoering van het uitgangspunt dat ieder gezinslid er evenveel toedoet. Ik zal daar binnenkort een apart blog aan wijden.
Heb jij last van respectloos gedrag in jouw gezin? Dan is het misschien tijd om mijn groepsprogramma Stap voor stap een gelukkig gezin te volgen. Lees hier waarom.
Vind jij dit artikel zinvol? Deel het dan via op de social media, zodat ook anderen er hun voordeel mee kunnen doen. Bedankt! Ook lees ik graag je reactie hieronder.
Geen enkel kind heeft graag ruzie met zijn ouders. Al lijkt het daar soms verdacht veel op. Maar juist als je constant strijd hebt met je kind, heeft je kind begrip, erkenning en respect nodig. Juist dat is de eerste stap om uit de strijd te komen. Maar daar is wel moed voor nodig.
Er is meer dan vroeger aandacht voor het praten met je kind. Dingen samen overleggen. Luisteren naar het kind. Het is kortom allemaal wat vriendelijker dan een generatie geleden.
De officiële instanties promoten het positieve opvoeden (triple P). Hoewel dat positiever klinkt dan het is, want het gaat nog steeds uit van het idee dat jij als ouder het gedrag van je kind bepaalt. Er is weinig ruimte naar mijn idee voor werkelijk respect voor het kind.
Helaas is het zo, dat juist de kinderen die het het hardst nodig hebben om te worden gehoord, dat niet krijgen. Juist kinderen die aan de lopende band onacceptabel gedrag laten zien, worden aangepakt met regels, contracten, en consequenties (lees: straffen). Zo probeert men invloed op het gedrag te krijgen.
En soms werkt dat, maar vaak ook niet. Vaak neemt de strijd alleen maar toe. Ouders en kind zitten vast in een patroon. Een negatief patroon van actie en reactie, dat zorgt voor toenemende frustratie en verwijdering.
De enige manier om hier uit te stappen is het als ouder anders te gaan doen. Te starten met luisteren in plaats van te reageren op elk onacceptabel gedrag. Het gesprek aangaan en werkelijke interesse tonen. Echt goed luisteren. En samen oplossingen zoeken.
Dan kunnen er wonderen gebeuren. Ik zie het gebeuren bij ouders die ik begeleid en bij deelnemers van mijn onlineprogramma. Zoals een gezin met een puber met PDD-NOS, die al jaren strijd hebben, ondanks verschillende hulpverleningstrajecten. En die nu opeens al een paar weken geen ruzie meer gehad hebben.
Wat er gebeurt, is dat het kind zich eindelijk weer eens gehoord, begrepen, geaccepteerd en gerespecteerd voelt. En dan komt er ruimte bij het kind om werkelijk met ouders in gesprek te gaan en hen ook te horen. De relatie verbetert, de verbinding wordt hersteld. En nu kunnen ouders en kind samen problemen oplossen in plaats van tegenover elkaar te staan.
Maar hier is moed voor nodig. Omdat het zo indruist tegen alles wat we zelf meegekregen hebben over opvoeden. “Dat accepteer je toch niet”, “Daar moet je korte metten mee maken”, “Je moet wel consequent zijn, houdt hij zich niet aan de afspraken, dan moet je de iPad afpakken”, enz.
Moed om de eerste stap te zetten en iets anders te doen. Moed om te vertrouwen dat deze aanpak werkt. Moed om het werkelijk in praktijk te brengen. Moed om te vertrouwen op je eigen kracht. Maar ook durven vertrouwen op de goede wil van je kind, die al een tijdlang uit beeld lijkt te zijn.
En dan blijkt dat je kind helemaal niet uit is op strijd. Dat je kind helemaal niet alleen maar met zichzelf bezig is, of nooit rekening met anderen wil houden. En uiteindelijk worden dan alle kwaliteiten van je kind weer opnieuw zichtbaar. Omdat jij de moed hebt daarop te vertrouwen, ondanks alles wat er gebeurt.
Overigens betekent dit niet dat je niet meer begrenst, maar dat is even een ander verhaal. Daarover vind je tips in andere blogs.
Als jij deze situatie herkent, dan nodig ik je uit om de moed op te brengen om het anders te doen. Mijn steun heb je :). Graag lees ik je reactie hieronder.
Als jij een pittig kind hebt, is de kans groot dat je kind niet zo flexibel is. Moeite heeft met overgangen. En er slecht tegen kan als dingen anders gaan dan verwacht. Hoe komt dit en hoe kun je hier rekening mee houden?
Pittige kinderen zijn vaak kinderen die een sterke behoefte hebben aan grip op de wereld om hen heen. Ze kunnen zich moeilijk voegen of overgeven. Ze hebben liever zelf de regie.
Dat is omdat het hen rust geeft. Als de situatie is zoals zij die in hun hoofd hadden, dan klopt het. Maar is het anders, dan heeft ‘het systeem’ moeite om dat te verwerken. Soms kan het echt tot kortsluiting leiden in de zin van een boze bui die voor jou uit de lucht komt vallen.
Dat maakt je kind tot iemand die niet zo flexibel is. Ook kleine dingetjes kunnen hem of haar uit evenwicht brengen. Dingetjes waarvan je denkt “Kom, stel je niet zo aan, het is maar een kleinigheid”. Dan is het belangrijk om je te realiseren dat het voor je kind geen kleinigheid is.
Inflexibiliteit is geen keuze! Ik vind het belangrijk dat je inziet dat je kind niet moeilijk dóet, maar dat de situatie voor hem of haar moeilijk ís. Je kind heeft wat extra tijd nodig om te schakelen. Geef het die tijd.
En help je kind om te schakelen. Dat doe je door allereerst door te erkennen dat het vervelend of moeilijk voor je kind is. Aan te geven dat je snapt dat ze iets anders wilde of had verwacht.
Vervolgens kun je dan een vraag stellen die je kind helpt om ‘de bocht’ te maken. Geef je kind perspectief. “Ik weet dat je je had verheugd om nu …. En het spijt me ook echt, dat het niet door kan gaan. Zullen we afspreken wanneer we wél gaan?”
Soms helpt het ook om je kind simpelweg te vragen “En hoe lossen we dit nu op?”. Dat zet als het ware het denkvermogen van je kind weer aan, waardoor emoties kunnen wegebben. Bovendien heeft hij nu weer (mede) de regie. Dat helpt om de teleurstelling te verwerken.
Wat betreft overgangen van de ene naar de andere situatie, geef je kind ook dan tijd. Geef aan dat het bijna tijd is om op te ruimen bijvoorbeeld. En wat ook kan helpen is de aandacht van je kind te richten op de volgende situatie. “Het is tijd om naar huis te gaan. Zullen we langs de weg of door het bos fietsen?”
Vind je dit een goed artikel, help me dan om meer worstelende ouders te bereiken door het te delen. Dank je wel alvast! En ik vind het ook altijd leuk om van je te horen, dus laat hieronder je reactie achter.
P.S. Ik geef binnenkort een gratis webinar waarin dit onderwerp verder aan bod komt. Ook geef ik nuttige tips over het opvoeden van pittige kinderen. Vind je dit interessant, dan nodig ik je van harte uit voor het webinar. Druk op de knop hieronder en vul je gegevens in om je aan te melden.
Het zit er zo ingeprent bij ons ouders: je moet en je zal consequent zijn. En natuurlijk houdt ook jouw pittige kind van duidelijkheid. Maar betekent dat ook dat je nee altijd een nee moet blijven? Ik denk het niet.
Het feit dat je niet terug mag komen op een eerder gegeven nee, berust op een misverstand. Het misverstand is dat je constant met je kinderen in een strijd verwikkeld bent over wie zijn zin krijgt. Jij of je kind? Het misverstand dat een kind alleen maar bezig is met wat ie zelf graag wil.
Weet je, het is niet waar. Kinderen willen het allerliefst een goede relatie met hun ouders. Ze willen gehoord, gezien en begrepen worden. En ze willen ook lief zijn voor jou, rekening houden met jou. Ze willen ook graag dat jij hun lief vindt.
Als je een relatie met je kind hebt, die gebaseerd is op wederzijds respect, dan kun je gewoon jezelf zijn. Dan hoef je niet steeds ‘pedagogisch te handelen’. Als je met een volwassene spreek, verander je toch ook weleens van plan of van mening?
Je kunt dat ook gewoon uitleggen aan je kind. “Ik vond het eerst geen goed idee, maar nu ik hoor wat je erover zegt, denk ik er anders over”. Of “Ik dacht er nog even over na en ik vind eigenlijk dat ik wat te snel nee heb gezegd”.
Je bent op die manier een voorbeeld voor je kind. Je laat zien dat je nadenkt over dingen, terug durft te komen op wat je eerder zei en dat je luistert naar een ander.
Zeg niet te snel ja of nee op een vraag van je kind. Als je kind iets aan je vraagt, vraag dan eerst door. Waarom vraagt je kind dat? Probeer dat helder te krijgen door goed te luisteren en te kijken naar de signalen van je kind. Als je de behoefte duidelijk hebt, zie je ook sneller alternatieven. Dan is het geen ja of nee, maar vind je samen een derde mogelijkheid.
Wil je je kind verbieden wat hij doet of wil gaan doen, denk dan even goed na. Soms zeg je te snel dat iets niet mag. Soms uit een automatisme, soms omdat je denk dat het van je verwacht wordt. Of omdat je er zelf geen zin in hebt. Sta even stil bij de vraag waarom je nee wilt zeggen. Dat geeft je dan ook even de tijd om je ik-boodschap te formuleren, waarmee je je kind het beste bereikt.
Als je vasthoudt aan je nee, puur omdat je het eenmaal gezegd hebt, voelt je kind dat. Bewust of onbewust zal je kind weten dat wat je zegt niet overeenkomt met wat je voelt. Dat kan maken dat je kind juist harder probeert om het toch voor elkaar te krijgen. Dus geef jezelf de ruimte om alleen aan een nee vast te houden, die echt voor jou klopt. Dan zal je kind dit ook makkelijker respecteren.
Tot slot nog even over het misverstand. Het is eigenlijk een selffulfilling prophecy. Als jij bang bent dat je kind over je heen loopt als je geen nee zegt, als jij denkt dat kinderen er op uit zijn om te winnen van jou, dan creëer je zelf de machtsstrijd! Want jij begint met jouw macht te verdedigen, dus gaat je kind die proberen te ondermijnen. Maar handel jij niet vanuit macht, dan is er voor je kind geen reden om te blijven strijden.
Als je baby peuter wordt, komt er een moment waarop hij dingen doet die jij niet wilt. Anderen slaan bijvoorbeeld. Soms kan dat heftig zijn en is het moeilijk voor jou om mee om te gaan. Wat is de beste manier om je kind te leren niet te slaan?
Er zijn een paar dingen die je niet moet doen, in de eerste plaats is dat je kind slaan. Hoewel iedereen weet, dat je je kind niet mag slaan, hebben veel ouders ook weleens het idee gehad om hun peuter of kleuter te laten voelen hoe dat voelt, wat hij doet. Dus toch één keertje terugslaan of knijpen. Doe dat niet.
Je kind leert altijd het meeste van wat jij voorleeft. Dus als jij slaat, ook al is het maar één keertje, geef je toch een verkeerd voorbeeld. Je kind slaat de herinnering op dat jij slaat. Dat is sterker dan jouw uitleg erbij.
Wat ook geen goed idee is, hoewel heel gangbaar, is apart zetten. Een time-out. Je kind slaat omdat hij boos is. Een boos kind apart zetten roept nog meestal nog meer strijd op. Je creëert daarmee een escalatie.
Bovendien laat je je kind alleen met zijn emoties, terwijl hij jouw hulp en steun nodig heeft. Hulp om te leren met zijn emoties om te gaan. Grip krijgen op zijn emoties en zijn gedrag leren sturen. Je kind moet leren dat slaan niet mag. Hoe doe je dat?
Wees duidelijk, maar blijf rustig en begripvol. Haal hem weg bij het andere kind. Zeg iets in de trant van “Ik zie dat je heel boos bent, hè. En weet je, je mag niet slaan. Want dan doe je een ander pijn. Kijk maar”. Zorg dat het kind dat door jouw kind is geslagen ook aandacht krijgt. Erken dat het niet leuk is, dat het pijn doet, dat je kind dat niet had mogen doen.
Als je kind weer rustig is, kun je het eventueel opnieuw proberen. Maar blijf in de buurt. En als je kind boos wordt, wees er dan bij. Herinner het eraan, dat slaan niet mag. Stimuleer je kind om met woorden duidelijke te maken dat hij of zij boos is of iets niet wil. Lukt het niet, neem dan de consequentie en ga bijvoorbeeld naar huis met je kind of laat je kind ergens anders spelen.
Doet jouw kind het jongere broertje of zusje pijn? Grijp onmiddellijk in. En als het vaker gebeurt, zorg dan dat je ze nooit alleen laat. Jij moet ervoor zorgen dat de kleinste zich veilig voelt. Neem een van beiden mee als je naar een ander vertrek gaat. Of hou de box nog een tijdje in gebruik. Zoek praktische oplossingen. Ter bescherming van de jongste, maar ook van de oudste, zodat-ie de kans niet krijgt.
Als het toch gebeurt, reageer je schrik over de jongste dan niet af op de oudste. Het belangrijkste is dus dat je zelf rustig blijft en het ziet als een leerproces, waarbij je kind je hulp nodig heeft. Dat is het meest effectief.
Combineer dus duidelijkheid met begrip en erkenning. Wees duidelijk over het niet mogen slaan. Wees hierin ferm, maar niet boos met een afwijzing in je toon. Erken zijn gevoelens en geef er woorden aan, zodat je kind zelf ook leert om er woorden aan te geven.
En oefen met je kind alternatieven. Voor jonge kinderen is het bijvoorbeeld heel geschikt om te gaan stampvoeten en vuisten te ballen. En ondertussen er woorden aan geven ‘ik wil dit niet, ik vind het stom’, bijv. Oefen dit ‘droog’ in een rollenspel, zodat je kind het ook nog kan als ze boos is.
Vind je dit goede tips? Deel deze blog dan met anderen, zodat zij er ook profijt van kunnen hebben. Dank je wel alvast. Ook lees ik graag je reactie, die kun je hieronder kwijt.
Zoals je in meerder blogs van mij kunt lezen, vind ik goed luisteren naar je kind één van de belangrijkste pijlers in het ouderschap. Met goed luisteren bedoel ik dan: met volledige aandacht en met een open en nieuwsgierige houding. Je zet daarbij je eigen meningen en interpretaties even aan de kant. Wat zijn hiervan de voordelen? Je leest het hier.
Je kind krijgt oprechte aandacht, doet ertoe. Dit komt tegemoet aan de basisbehoefte van ieder mens: ertoe doen. Belangrijk gevonden worden door een ander. Van waarde zijn. Iedereen heeft die behoefte, je kind ook. Oprechte aandacht doet wonderen, als je kunt delen ben je niet meer alleen.
Je kind voelt zich gehoord en begrepen. Bij goed luisteren hoort ook erkenning geven. Teruggeven wat je hoort. Daardoor voelt je kind zich begrepen en serieus genomen. En bevestigd in zijn of haar gevoel of gedachtes. Dat is van enorme waarde voor het zelfvertrouwen, omdat je kind zo leert om op zijn eigen gevoelens en ideeën te vertrouwen.
Je fungeert als klankbord, waardoor je kind zichzelf beter begrijpt. Soms zit een kind ergens mee zonder precies te weten waarmee. Wat er eigenlijk aan de hand is. Vaak is er helemaal geen toelichting of hulp van jou nodig. Niet meer dan geduldig luisteren en teruggeven wat je hoort en waarneemt. Dat schept duidelijkheid, waardoor je kind zelf een oplossing vindt of in elk geval weer verder kan.
Jij begrijpt je kind beter, waardoor je minder snel geïrriteerd raakt. Door goed naar je kind te luisteren leer je hem of haar beter begrijpen. Je ontdekt hoe je kind dingen ervaart, waarneemt en denkt. Juist bij pittige kinderen is dat heel belangrijk. Omdat deze kinderen vaak iets anders in elkaar steken dan de meeste mensen. Als je dat begrijpt zal zijn of haar gedrag je minder snel irriteren.
Omdat je je kind beter begrijpt, kun je makkelijker rekening houden met je kind. Je kunt je eigen gedrag makkelijker afstemmen op je kind. Zeker bij pittige kinderen kan dat een hoop conflicten voorkomen. Je past met name je verwachtingen aan en je weet beter wat je wel en niet van je kind kunt vragen.
Als jouw kind zich gehoord en begrepen voelt, is er vervolgens veel meer ruimte om naar jou te luisteren. Nu komt jouw boodschap veel beter aan. Zolang je kind nog in beslag genomen wordt door zijn of haar eigen gedachten en emoties is daar geen ruimte voor. Dat is de reden dat het vaak niet helpt om je boodschap alleen maar te herhalen. Er moet eerst iets anders gebeuren, namelijk ruimte geven aan wat er in je kind plaatsvindt aan gedachten en emoties. Luisteren dus.
Goed luisteren versterkt jullie relatie. Het leidt tot wederzijds respect. Luisteren zonder oordeel, zonder afwijzing, leidt tot gevoelens van verbondenheid en waardering. Het geeft veiligheid. Je kunt je allebei kwetsbaar opstellen, je laten zien zoals je bent. Je kind voelt zich veilig bij jou en weet dat ie met een probleem altijd bij je terecht kan.
Wil jij ook beter leren hoe je dat nou doet in de praktijk, goed luisteren naar je kind? De module Luisteren laat je precies zien op welke manieren je op een goede manier kunt luisteren naar kinderen, en hoe dat er in de praktijk uitziet.
Vind je dit inspirerende informatie? Fijn als je het deelt, dank je wel.
Heb je aanvullingen, opmerkingen, vragen? Laat het hieronder weten. Ik hoor graag van je.
Veel ouders geven aan dat ze meer geduld zouden willen hebben, vooral moeders. Dan bedoelen ze rustig blijven in situaties met hun kind(eren), die hun niet bevallen. Ze raken geïrriteerd of gefrustreerd, gaan dan schreeuwen en doen precies wat ze niet willen en wat ook niet helpt 🙂 Wat te doen?
Ten eerste is het belangrijk je te realiseren, dat je mens bent. Het is niet meer dan logisch dat het gedrag van je kind bij jou gedachten en emoties oproept. Dat is het leven, dat gebeurt de hele dag met alles om je heen.
Echter, wij hebben ergens diep down een plaatje zitten van de rustige, beheerste ouder, die zonder stemverheffing alle ongewenst gedrag weet te stoppen. Die nooit problemen heeft met zijn kind, maar alles met gemak in goede banen leidt. Haal dit plaatje naar boven, kijk het aan en zie hoe lachwekkend het is. Ooit die perfecte ouder ontmoet?
Accepteer je eigen emoties en de situatie. Niet in de zin van gelaten ondergaan, maar in de zin van “dit is wat er is”. Adem eens diep in en uit. Hè, hè. En stel de vraag: wat heb ik nodig en wat heeft mijn kind nu nodig?
Een voorbeeld. Je kind is erg traag met eten. Jij voelt je ongeduld toenemen. Onderzoek eens waar dat ongeduld vandaan komt. Wil je dat je kind opschiet, omdat het al laat is en straks te laat in bed ligt? Of moet je straks weg en ben je bang, dat je niet op tijd de deur uitkomt? Ergert het, omdat jij niet mocht treuzelen met eten vroeger? Of ……
Als je weet waar je welke gedachten ten grondslag liggen aan je ongeduld, kun je deze verder onderzoeken. Is je zorg of angst terecht? Is het erg als je kind een keer wat later naar bed gaat? Kom je inderdaad in tijdnood? Wil je misschien niet voelen hoe pijnlijk het voor jou vroeger was als je zo op je kop kreeg als je treuzelde met eten? Word je liever boos op je kind dan dit te voelen?
Als je dit allemaal duidelijk hebt, kan je ongeduld verdwijnen. Dan kun je jezelf geruststellen, of ingrijpen (“ik ga je nu even helpen met eten, want het duurt vandaag een beetje lang”). Of voelen hoe naar het voor jou vroeger was en hoe fijn het is, dat je jouw kind die ruimte wel kunt gunnen.
Als je ervaart dat je plotseling je geduld verliest, dan heb je daarvoor je opkomende frustratie genegeerd. Opeens schiet je uit je slof. Soms op een manier, die jezelf kan verbazen. Heb jij hier regelmatig last van, dan is het belangrijk om uit te zoeken hoe jij met emoties omgaat. Klopt het dat jij meer aandacht bij de ander hebt en te weinig bij jezelf?
Heb jij moeite met boosheid en het voelen van je eigen grenzen? Ga daarmee aan de slag. In jouw belang en in dat van je kind.
PS Het leren omgaan met je eigen emoties en die van je kind is een belangrijke stap voor minder conflicten in huis. Vandaar dat ik er een hele les aan wijd in mijn onlineprogramma Stap voor stap een gelukkig gezin.
Herken jij wat ik beschrijf? Geef hieronder je reactie, ik lees het graag!
Vind je dit artikel de moeite waard? Deel het dan via onderstaande knoppen. Dank je wel!
Door de site te te blijven gebruiken, ga je akkoord met het gebruik van cookies. Privacyverklaring
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.