Als je kind bang is

Regelmatig spreek ik met ouders over een kind dat bang is. Bang om alleen naar boven te gaan, bang om alleen naar de wc te gaan, bang om alleen in bed te liggen. Wat doe je daarmee als ouder, hoe help je je kind het beste?

Je wilt vooral veiligheid bieden, dat is logisch. En ook een belangrijke basis. Dat je kind weet ‘ik kan bij papa of mama terecht als ik bang ben’. Dus ja, erken de angst en zorg dat je er voor je kind bent.

En toch is dat niet genoeg. Of je zou ook kunnen zeggen: je kunt op meer manieren veiligheid bieden dan alleen erkennen en je kind bij je nemen.

Er zit namelijk ook een andere kant aan. Als je de angst erkent en zegt ‘kom maar bij mij’, dan bevestig je ook die angst. Het is fijn voor het kind om erkend te worden en veiligheid te ervaren, maar je kind leert ook dat die veiligheid bij jou te vinden is. En niet in zichzelf.

Dat kan maken dat je kind zich afhankelijk voelt van jou om zich oké te voelen. Bijvoorbeeld ’s nachts. Dat het niet alleen durft te slapen en alleen maar bij jou wil slapen.  

Terwijl: de veiligheid zit al in je kind. Je kind is al oké. We zijn allemaal van binnen oké. Zo zijn we geboren, en zo zijn we nog steeds. Alles wat we meemaken, alles wat ‘leven’ heet, is eigenlijk een continue stroom van ervaring. Maar ervaringen gaan voorbij en zijn niet wat we zijn.

Ervaringen ontstaan in en door het denken. Als je angstige gedachten hebt, je stelt je iets akeligs voor, dan ervaar je angst. Als je boze gedachten hebt, je vertelt jezelf hoe verkeerd iets of iemand is, dan ervaar je boosheid. Zo werkt het. Heel simpel.

Als je kind bang is, ervaart ze dus angstige gedachten. Ze stelt zich iets voor en voelt daarbij angst. Ook als er in het moment niets is wat haar zou kunnen bedreigen.

Alles hangt af van jouw manier van kijken. Neem je de angst serieus, in de zin van ‘mijn kind is bang en ik moet hem veiligheid bieden, want het is niet goed als mijn kind bang is’, dan draag je dat over op je kind.

Als je kunt zien dat je kind oké is, en alleen maar angstige gedachten heeft, dan kun je het vertrouwen hebben, dat je kind ook kan leren om op zichzelf te vertrouwen en niet meer bang te zijn.

Dat betekent natuurlijk niet dat je tegen je kind zegt ‘lieverd, het zijn alleen maar enge gedachten, niks aan de hand, welterusten’. Of in een andere situatie ‘niet bang zijn, succes’. Want je kind ervaart nu eenmaal die angst als heel echt. (net als wij als we bang zijn).

Maar je zult wel vanuit dat vertrouwen anders reageren. Je kunt tegelijkertijd de angst erkennen en er zelf wat ‘laconiek’ onder blijven, omdat je weet dat er niks aan de hand is. Dan versterk je het niet meer.

En in die ruimte van acceptatie bij jou, waarin je zelf helder en rustig blijft, komen vanzelf dingen op om te doen of te zeggen, die jou kind hierbij helpen. Omdat jijzelf niet vanuit een probleem situatie denkt. Misschien vind je wel de woorden om jouw kind zelf uit te leggen hoe ervaringen en gevoelens ontstaan.

Lieve lezer, ik ben benieuwd of het overkomt wat ik bedoel en of je hier iets aan hebt. Laat het weten, ik hoor graag van je. En delen is natuurlijk altijd fijn 🙂

7 tips voor als je kind puber is

Veel ouders vinden de puberteit niet de leukste tijd, om het maar zacht uit te drukken 🙂 Ook als je kind tot dan toe niet zo ‘pittig’ was, kan dat nu zo maar veranderen.  Je kind is in een andere fase beland. Een fase waarin alles op losse schroeven staat, je kind zijn eigen weg zoekt, zijn eigen mening vormt. En ja, dat kan soms onbegrijpelijk zijn, ook voor de puber zelf trouwens. Die snapt soms ook niks van zichzelf. Zeven tips om deze fase makkelijker en plezieriger door te komen.

HEB BEGRIP EN HOU VERTROUWEN

Zoals gezegd, de puber snapt zichzelf soms ook niet. Last van stemmingswisselingen, de ene keer heel zelfverzekerd, de andere keer totaal onzeker en de kluts kwijt. Herinner je je eigen puberteit. Misschien had jij het ook weleens moeilijk met jezelf?

Hou vertrouwen in je kind. Een puber experimenteer en zoekt uit wie hij of zij is of wil zijn. Een zekere vorm van egoïsme hoort daarbij, niet van schrikken. Komt ook weer goed, weet ik inmiddels uit ervaring 🙂

MAAK GEEN EENZIJDIGE ‘AFSPRAKEN’ MEER

Ook met jongere kinderen kun je beter gezamenlijk afspraken maken dan ze op te leggen. Maar opgelegde regels en afspraken werken bij pubers al helemaal niet meer. Geef je kind ruimte en inbreng.

Als het gaat om ‘hoe laat thuiskomen’ bijvoorbeeld, leg dan duidelijk je zorg neer. “Ik vind het belangrijk, dat je uitgerust bent”of “ik vind het belangrijk, dat je op een veilige manier naar huis komt”. En heb ook aandacht voor de behoefte of zorg van je kind: erbij willen horen, niet eerder naar huis willen of niet opgehaald willen worden. Zorg voor een afspraak, die recht doet aan jullie beider behoeften.

LAAT LOS, WEES NIEUWSGIERIG EN GENIET

Ja, je kind gaat zijn eigen weg. Gaat worden wie hij of zij is of wil zijn. Vormt zijn identiteit. Geef het die ruimte, daar heeft je kind recht op. En natuurlijk horen daar soms gedragingen bij, die je niet aanstaan.

Maar wees nieuwsgierig ipv bang of afkeurend. Wat beweegt jouw kind? Waarom vindt ze iets mooi of interessant? Als je in staat bent om open te luisteren,  kun je hele boeiende gesprekken hebben met een puber. Geniet van het feit, dat je getuige mag zijn van de ontwikkeling van kind naar volwassene.

WEES JE KIND TOT STEUN

Al doet je puber soms nog zo stoer, je kind heeft je soms heus nog wel nodig (en dan bedoel ik niet alleen ergens naar toe gebracht worden…). En wil nog steeds verzekerd blijven van je liefde en steun.

Als jij je open en accepterend opstelt naar je kind, is de kans veel groter dat hij je hulp of mening vraagt als ie ergens mee worstelt. Laat weten dat je altijd beschikbaar bent, maar dring je hulp niet op.

ZOEK DE BALANS TUSSEN BETROKKENHEID EN TERUGHOUDENDHEID

Je kind heeft ook behoefte aan zijn eigen leven, aan rust, aan privacy. Let goed op de signalen die je kind geeft. Als je goed kijkt en luistert, weet je wanneer je welkom bent en wanneer je te veel bent of je mond moet houden.

Heb je zelf behoefte aan contact ergens over, begin dan met een ik-boodschap, waarin je aangeeft wat je graag wilt bespreken en waarom.

NEEM VERANTWOORDELIJKHEID VOOR JE EIGEN EMOTIES

Als je geïrriteerd of anderszins geraakt wordt door gedrag van je puber, ga dan bij jezelf te rade. Waarom raakt mij dit zo? Waar ben ik gevoelig voor? Welke mening of overtuiging heb ik over mijn kind of over hoe hij zou moeten zijn?

En klopt dit dan wel, of maak ik hiermee mijn eigen probleem?  Leg je irritatie in elk geval niet ongecensureerd bij je kind neer, want dat is hét beste recept voor problemen. Pubers zijn namelijk vaak niet heel erg verdraagzaam….

BLIJF DUIDELIJK

Bovenstaande betekent niet dat je elk gedrag maar moet accepteren. Wees wel kritisch in het kiezen van de dingen waar je een punt van wilt maken. Zie die dingen als een leerproces, verwijt het je kind niet persoonlijk. Het is én/én. Én je toont begrip en empathie voor het feit dat je kind het er niet mee eens is én je handhaaft je punt.

En bovendien…

Last but not least: leer relativeren. Misschien heb je het al ontdekt: wat de ene dag een groot probleem is, wordt de volgende dag weggewuifd als een kleinigheid. Juist door die onbalans in emotioneel opzicht, kan een puber soms ook heel erg overdrijven. Bagatelliseer het niet naar je kind toe, op dat moment is het een groot ding, maar het helpt wel om voor jezelf te bedenken, dat het vaak niet zo’n vaart loopt.

En ook opmerkingen richting jou zijn soms wat ongenuanceerd. Natuurlijk mag je daar wat van zeggen, maar leg niet op elke slak zout. Humor doet ook wonderen trouwens, pubers vinden het fijn als je niet al te ‘serieus’ doet 🙂

Wat zijn jouw ervaringen met pubers? Ik hoor graag van je. Hieronder kun je je reactie kwijt. Ook fijn als je het blog wilt delen op social media, dank je wel!

Goed voor jezelf zorgen is gewoon een noodzaak

Ik weet uit eigen ervaring dat je, als je onder druk staat, het eerst achterwege laat wat je juist nodig hebt. Goed voor jezelf zorgen. Ik hoop je dan ook te inspireren om dat juist wel te doen. Want dan kun je ook meer voor je kinderen betekenen.

Wat goede zelfzorg is verschilt per persoon. Wel kunnen we rustig stellen dat het slim is om ongezonde gewoontes achterwege te laten. Een open deur, maar toch… Dus weersta de verleidingen van te laat naar bed gaan, alcohol of snacks nuttigen of teveel achter het scherm zitten.

Daarnaast is bewegen belangrijk om je energie op peil te houden. Je kunt ook kijken of en hoe je dat samen met je kinderen kunt doen. Ik zou het gewoon inroosteren als ik jou was. Met zijn allen een workout doen, een yogales of lekker naar buiten een stuk wandelen of fietsen.

Zorg voor je eigen emotionele en mentale welzijn. Maak gebruik van meditatie, visualisaties, yoga of mindfulnessoefeningen. Persoonlijk heb ik veel baat bij meditatie. Dat heeft mijn stressniveau echt doen dalen.

Zorg ook voor tijd voor jezelf alleen. Al is het nog zo kort, een paar kwartiertjes per dag kan al helpen. Voor je kind is het trouwens ook niet verkeerd om even op zichzelf te zijn. Dus zorg door de dag heen ook voor momenten dat iedereen even iets voor zichzelf doet.

Als je kind het moeilijk vindt om op zichzelf te zijn, dan kun je ook momenten plannen dat je even niet bereikbaar bent, zonder dat je kind is afgezonderd. Je kunt dan bijvoorbeeld een speciale ketting dragen, zoals leerkrachten soms doen om aan te geven dat ze niet gestoord willen worden.

Natuurlijk ben jij niet de leerkracht, maar toch kun je best verwijzen naar school. Daar is de leerkracht immers ook niet altijd beschikbaar. Dus je kunt iets zeggen als ‘je hoeft het niet leuk te vinden, maar ik weet dat je het kan’ of ‘op school kun je dat, dat weet ik, denk je dat het thuis ook lukt?’

Nog een tip: leg de lat (nog) wat lager. En stel je prioriteiten. Doe wat in het hoogste belang is van jou en van je gezin. Doe wat rust en ontspanning creëert. En laat het idee los dat je van alles zou moeten. Dat is namelijk niet waar.

Als jij veel last van stress hebt, dan zit je in de overleefstand. Dan lijken onbelangrijke dingen veel belangrijker dan ze zijn en stel je makkelijk de verkeerde prioriteiten. Dus neem tijd om je te bezinnen en te zien waar het werkelijk om gaat.

Ik weet dat ik hierboven niks nieuws vertel. Het geheim zit het in het doen. Laat even tot je doordringen dat het leven geen afvinklijstje is. Zelf ontspannen zijn is het beste wat je je kind kunt bieden. Dus als het helpt: zelfzorg doe je ook voor je kind!

Vind je dit een zinvol artikel? Heb je nog toevoegingen? Ik hoor ze graag van je. En als je dit artikel wilt delen, dan is dat fijn 🙂

De 1e stap om problemen met je pittige kind op te lossen

Als je een pittig kind hebt, kom je gemakkelijk in een negatieve spiraal terecht. Je gaat als ouder harder ‘werken’ om te zorgen, dat het gedrag van het kind verandert. Tegelijkertijd lijkt het kind steeds vaker in weerstand terecht te komen. Natuurlijk hangt dit ook samen met de irritaties en frustraties, die wederzijds ontstaan. Maar er is ook nog iets anders aan de hand.

Ouder en kind komen steeds vaker tegenover elkaar te staan. Er ontstaat strijd en verwijdering. De ouder piekert zich suf hoe hij het gedrag van het kind kan sturen. Je gaat van alles proberen. Straffen, afspraken maken, beloningssystemen. Maar dat werkt niet, of alleen maar tijdelijk, of zelfs averechts. Want jouw kind wil juist helemaal niet gestuurd worden.

Het kind raakt ook verzeild in een negatieve spiraal. Het lijkt dan misschien wel of je kind het niks kan schelen en hij of zij maar doet wat ie wil. Maar dat is schijn. Een kind wil het ook graag goed doen en heeft daar evenveel last van als jij.

Wat er als eerste moet gebeuren is dat je weer samenkomt als ouder en kind. Dat er weer verbinding ontstaat. Een gevoel van elkaar helpen. Uit de strijd. Ik zeg altijd “niet meer tegenover elkaar, maar naast elkaar.” Ik zie een gezin dan altijd voor me als een kringetje, waarin de plek van iedereen even belangrijk is. Je kind mag ook verantwoordelijkheid dragen voor hoe het gaat in huis. Maar dan wel op zijn eigen manier.

Wat hiervoor in de eerste plaats nodig is, is vertrouwen.  Vertrouw er maar op, dat je kind het ook graag goed wil doen. Het lijkt misschien soms niet zo, maar natuurlijk is dat zo. Je weet toch van andere momenten in je leven, dat je kind ook heel lief, zorgzaam en behulpzaam is. Daar steek je op in.

Je moet je realiseren, dat je het niet alleen hoeft te weten. Samen met je kind oplossingen zoeken is veel vruchtbaarder. Om een aantal redenen. Kinderen kunnen creatiever zijn in het bedenken van oplossingen. Ze voelen zich erkend als ze mee mogen denken en praten. Een afspraak, die je echt samen maakt, daar houden kinderen zich veel beter aan dat een ‘afspraak’, die van jou komt.

Om dit succesvol te kunnen doen, moet je wel je houding veranderen. Daarvoor is soms moed nodig. Het kan kwetsbaar voelen. Je kunt bang zijn, dat je kind de baas gaat worden. Maar dat gebeurt niet, als jij je eigen behoeften en grenzen maar goed in de gaten houdt.

Je moet jezelf en je gezin de tijd geven om dit te leren. Het is oefenen. Want je bent niet gewend om zo open naar je kind te luisteren. Vaak vullen we als ouders van te voren al in hoe iets zit. En hebben we de afspraak, die gemaakt moet worden ook al duidelijk voor ogen. Je moet leren om dat los te laten

Maar als je dat lukt, als je met vertrouwen, geduld en volharding deze aanpak gaat invoeren, dan kun je heel veel bereiken. Ik heb klanten gehad, waar het heel snel ging, waar de sfeer al heel snel verbeterde alleen al doordat ouders en kinderen gingen samenwerken. Er ontstaat dan heel snel weer verbondenheid. Het spel van ‘wie is de baas?’ hoeft niet meer gespeeld te worden. Dat scheelt veel strijd.

Hoe je dit in precies in praktijk brengt, vanaf het veranderen van je houding tot een stappenplan om samen met je kind oplossingen te vinden, krijg je aangereikt in mijn onlineprogramma Stap voor stap een gelukkig gezin. Lees hier wat dit programma voor jou kan betekenen

 

Zo stimuleer je het zelfvertrouwen van je kind

Een vraag van veel ouders is: “Hoe kan ik zorgen dat mijn kind meer zelfvertrouwen krijgt?” Zelfvertrouwen wordt als een belangrijke eigenschap of kwaliteit van het kind gezien. En terecht, we hebben toch allemaal het idee, dat een kind met veel zelftrouwen het leven makkelijker tegemoet kan treden.

Maar wat is dat eigenlijk, zelfvertrouwen? Letterlijk betekent het: vertrouwen op je zelf, vertrouwen in je zelf.  Vaak wordt bedoeld: vertrouwen, dat je iets kunt. Als tegenpool van faalangst. Maar is het niet veel meer? Vertrouwen, dat je het leven aankunt. En zelfs:  vertrouwen dat je goed bent zoals je bent. Dat vind ik eigenlijk belangrijker, want dan is het ook niet erg als dingen mislukken, als je iets niet kunt.  Dat geeft pas stevigheid en veerkracht!

Uiteindelijk is zelfvertrouwen misschien ook wel vertrouwen in het leven. Dat het leven je geeft wat je nodig hebt, dat je het leven kunt nemen zoals het komt…

Wat is er nodig voor een kind om zelfvertrouwen te ontwikkelen? In de eerste plaats het vertrouwen van zijn ouders! En hoe doe je dat dan? Nou, vertrouwen is iets wat je geeft. Bij voorbaat. Niet als je hebt gezien dat een kind iets aankan. Dat is achteraf, een soort mosterd na de maaltijd. Nee, vooraf erop vertrouwen, dat je het kind het zelf wel weet, kan, oplost,enz.

En dat is nou juist gemakkelijker gezegd dan gedaan. Want immers, als ouder ben je nergens zo kwetsbaar als waar het over je kind gaat. Je wilt dat het goed gaat, dat ie geen domme dingen doet, schade oploopt, gevaar loopt. Dus wat er nodig is, is dat je je eigen angsten onderkent en onderzoekt. Hoeveel vertrouwen heb jij in je kind, en waar regeert de angst? Hoeveel vertrouwen heb jij eigenlijk in jezelf en in het leven?

Daarnaast zijn er een aantal concrete tips te geven, die het zelfvertrouwen van je kind stimuleren. Hieronder heb ik er een paar voor je op een rijtje gezet.

WEES ZUINIG MET HET GEVEN VAN HULP OF ADVIES

Geef je kind de ruimte  om de dingen op zijn of haar eigen manier te doen, zijn eigen fouten te maken, haar eigen ontdekkingen te doen. Dat vergroot de autonomie van het kind. Dat betekent dus ook, dat je het kind stimuleert om zijn eigen oplossingen te vinden. In plaats van dat jij adviezen aanreikt.

En dat is oefenen voor ons als ouders. Hoe gemakkelijk zeg je niet tegen je kind: “doe het maar zo” of “zou je niet….”.  Het lijkt ook voor de hand liggend om als iemand met meer (levens)ervaring die kennis aan te reiken. Maar vraag dan eerst toestemming:  “Vind je het goed als ik je help?”of “Mag ik je een tip geven?” En laat je kind ook ervaren, dat hij zonder hulp een oplossing kan vinden. Als het kind je iets vraagt, kun je eerst vragen: “heb je zelf een idee?” of “waar of hoe zou je een antwoord kunnen vinden?”

GUN JE KIND ZIJN DROMEN EN FANTASIEËN.

Durf het enthousiasme van je kind te delen. I.p.v je kind voor een teleurstelling te willen behoeden: “ik zou er maar niet teveel op rekenen”. Ook een lastige voor ons, want zien wij die teleurstelling niet allang aankomen? En we willen ons kind daar tegen beschermen. Maar juist door hen hun eigen ervaringen te gunnen, kunnen ze vertrouwen in zichzelf en in het leven ontwikkelen. En bovendien: hoe zeker kun je zijn, dat je eigen verwachting klopt? Wie weet, soms kan je kind je verrassen met wat ze kan.

LAAT MERKEN DAT JE IN JE KIND GELOOFT

Ook al kan hij het nu nog niet, laat merken dat je erop vertrouwt dat het wel komt. “Op een dag kan jij dat ook. Het komt wel, als jij er aan toe bent”. Gebruik het woord nog: “Het lukt nog niet”. Dat biedt perspectief voor de toekomst.

NEEM JE KIND SERIEUS EN LUISTER GOED

Om het vertrouwen te ontwikkelen dat je goed bent zoals je bent, heeft ieder mens erkenning nodig. Ook je kind wil gezien en gehoord worden. Daarom is het zo belangrijk dat je goed naar je kind luistert, en dat zo terug kunt geven, dat het zich ook daadwerkelijk gehoord voelt. Dan weet je kind dat ie er toe doet.