Straffen? Gewoon niet meer doen
Eerlijk gezegd denk ik dat bijna elke ouder weleens straft. Het is misschien wel het eerste wat in je opkomt als je kind niet luistert. Vooral als je kind nog jong is en jij nog niet zo ervaren. Misschien deed je het de eerste keer wel zonder nadenken. Je ziet het jezelf opeens doen 🙂
Zo ging het bij mij wel. We waren op bezoek en hij zat aan een vaas waar hij af moest blijven. En hij luisterde niet, dus zetten wij hem op de gang. Hij was nog een peuter. Ik vond het een mijlpaal (maar niet eentje om te vieren).
Wat wisten wij nou helemaal van opvoeden? We wisten wel dat we niet wilden dat de vaas kapot ging. Het was misschien wel onze angst die maakte dat we op deze manier ingrepen. Of het hielp weet ik niet meer, wel dat het mij geen goed gevoel gaf. (En dat klopt ook, weet ik nu.)
Opvoeden doe je met de kennis die je hebt. En als je je verder weinig hebt ‘bijgeschoold’ door boeken te lezen bijvoorbeeld, dan leun je vooral op hoe je zelf opgevoed bent en wat je om je heen ziet. Zeg maar de standaard in onze maatschappij. En straffen hoort daar bij, dat zit gewoon in ons systeem.
Het komt vooral in ons op als we boos zijn op een kind. We willen iets doen met die boosheid, we willen ons gezag laten gelden. En voor je het weet roep je dan: “ga maar naar je kamer en ik hoef je even niet meer te zien” of “Vandaag geen iPad meer”. Herkenbaar?
Ik durf de stelling wel aan, dat het straffen meestal gebeurt tijdens een boze bui van de ouder. Veel vaker dan dat er rustig en weloverwogen een straf wordt uitgedeeld. Dat maakt straffen niet alleen ineffectief (het verergert namelijk de strijd met je kind), maar ook oneerlijk. Je hebt ruzie met je kind en jij maakt gebruik van je macht, terwijl je kind dat niet kan.
Wat het ook niet effectief maakt, is dat je in een boze bui vaak niet goed nadenkt over de straf. Je straft te zwaar, waardoor je later de straf weer herroept. Zo van: “je blijft de rest van de dag op je kamer” en vervolgens laat je je kind na een uurtje weer naar beneden komen.
Mijn advies is om niet meer te straffen. Gewoon nooit. En zeker niet in een boze bui. Want dat maakt de strijd alleen maar erger. Dus ben je boos op je kind: bijt je tong af en zorg eerst dat je jezelf tot bedaren brengt. Door bijvoorbeeld wat rustiger en dieper in en uit te ademen. Daarna kun je als dat nodig is je kind (laten) kalmeren.
En pas als jullie allebei weer rustig zijn, kun je praten over de aanleiding van je boosheid en afspraken maken. Je kind wil namelijk wel luisteren, maar iets zit in de weg. In een open gesprek kun je daar achter komen en afspraken maken voor de toekomst.
Ook als je wel rustig blijft, is straffen lang niet altijd een goed idee. Bij pittige kinderen werkt straffen averechts, omdat jij je macht inzet. En dat is precies wat een pittig kind triggert. Bovendien gaat het voorbij aan de oorzaak van het gedrag, wat maakt dat je kind niet luistert?
Nu denk je misschien ‘dat is mooi en aardig, stoppen met straffen, maar wat dan?’ Een terechte vraag, want je kind heeft wel iets te leren natuurlijk. Gelukkig zijn er andere manieren om je kind te helpen zich aan de afspraken te houden. Wil je meer weten daarover, volg dan mijn webinar. Aanmelden kan hier.
Vind je dit interessant, wil je het dan voor me delen, zodat we meer ouders kunnen bereiken? Dank je wel alvast. En ook je reactie is meer dan welkom hieronder. Ik lees het graag!