Van regels naar afspraken
De vakantie is voorbij, je kind begint aan een nieuw schooljaar. Dat is zo fijn in het onderwijs, altijd weer een nieuw jaar, nieuwe ronde, nieuwe kansen 🙂. Misschien een goed moment om ook thuis een nieuw begin te maken. Bijvoorbeeld met de regels in huis. Wat werkt nog? Wat niet (meer)?
Kinderen werken beter mee aan afspraken dan aan regels. Onder regels versta ik dan wat van bovenaf opgelegd wordt. Afspraken maak je in overleg. Het grote voordeel is dat kinderen veel meer geneigd zijn om zich eraan te houden, als ze meegeholpen hebben bij het tot stand komen van de afspraken.
Het begin van het nieuwe schooljaar is een mooi moment om je afspraken of regels nog eens onder de loep te nemen. Neem daar eens rustig de tijd voor. Spreek van te voren een moment af, maak het gezellig en zorg dat iedereen erbij is.
Maak als eerste eens een lijstje van de regels in huis. Dat kan op zich al verrassend zijn: ervaart iedereen dezelfde regels? Of noemt iemand iets, wat een ander niet herkent of zelfs ontkent? Schrijf alles op wat er genoemd wordt. Vervolgens ga je ze allemaal bij langs en stel je een aantal vragen.
De eerste vraag is: werkt deze regel naar ieders tevredenheid? Als dat het geval is, dan blijft de regel gehandhaafd. Alleen noemen we het voortaan een afspraak, want bij deze is afgesproken dat “we het zo doen”.
Is het antwoord nee, dan wordt de vraag: is deze regel eigenlijk wel nodig? Heeft de situatie waar deze regel op slaat eigenlijk wel een afspraak nodig? Of loopt het ook gewoon goed zonder specifieke afspraak?
Als er wel een afspraak nodig is, maar de bestaande regel werkt niet, maak dan een nieuwe. Laat iedereen een voorstel doen voor een nieuwe afspraak. Kijk dan wat de beste oplossing is. Een goede afspraak is haalbaar en acceptabel voor iedereen. Soms kan dit snel, soms kost het enige tijd, heb dan geduld.
Kom je er niet in één keer uit, spreek dan met elkaar een nieuw “gezinsoverleg” af. Dan kan iedereen er nog even goed over nadenken en kunnen jullie in de praktijk nog eens kijken hoe het loopt. Ook als een afspraak niet goed loopt, moet je weer even om de tafel om te kijken wat er aan de hand is en of er iets aangepast moet worden.
Laatste tip: evalueer de gemaakte afspraken regelmatig. Wat loopt goed, wat is overbodig geworden, wat behoeft aanpassing? Niets is voor de eeuwigheid, alles is tijdelijk, ook gemaakte afspraken.
Als je deze aanpak volgt, zul je merken dat kinderen het heel leuk vinden om mee te denken en mee te beslissen. Ook zullen ze zich er beter aan houden en elkaar eraan herinneren. Dat alleen al is goed voor de sfeer in huis. En het doet recht aan ieders recht op erkenning én op ieders eigen verantwoordelijkheid.
Wat zijn jouw ervaringen met het maken van afspraken in huis? Laat het hieronder weten. Bedankt!
