Waarom het zelfvertrouwen van je kind niet groeit door complimentjes

Eén van de misverstanden in het opvoeden is dat complimentjes geven bijdraagt aan het zelfvertrouwen. Het lijkt voor de hand liggend, maar het tegendeel is waar. Hoe komt dat en is er een alternatief? Lees hieronder hoe je door op een andere manier te reageren op positief gedrag, bijdraagt aan het zelfvertrouwen van je kind.

Als je je kind vertelt, dat ie iets goed gedaan heeft, spreek jij een oordeel uit. Gebeurt dit regelmatig, dan leert je kind om de norm buiten zichzelf te leggen. Ik heb eens een ouder ontmoet die probeerde haar kind zelfvertrouwen te geven door veel complimentjes te geven. Maar het bleek juist een onzeker kind.

Wat bleek het probleem? Het kind werd onzeker door de complimenten, want als een compliment uitbleef, dacht hij dat hij het niet goed deed. En je kunt toch onmogelijk de hele dag alles wat goed is van een complimentje voorzien.

Uit onderzoek blijkt dat kinderen, die vaak geprezen worden, faalangstiger worden. Als een kind bijvoorbeeld vaak te horen krijgt dat ie slim is, zal hij banger worden om te falen. Want dan wordt aangetoond, dat hij toch niet zo slim is. Dit heet een ‘fixed mindset’.

Zo’n kind is dus bang dat het tegendeel wordt bewezen en zal daarom moeilijke opgaven vermijden. Als het om school gaat, zal hij bijvoorbeeld niet in de hoogste groep willen zitten of de moeilijkste opleiding kiezen. Eerder zullen ze voor de veilige weg kiezen en daarmee hun eigen ontwikkeling belemmeren. De Amerikaanse psycholoog Carol Dweck heeft hier veel onderzoek naar gedaan en daarmee baanbrekend werk verricht.

Veel belangrijker is het om de inzet van een kind te waarderen. Want als een kind leert dat zijn inzet het belangrijkste is, zal hij veel makkelijker nieuwe en moeilijke dingen proberen en dus uiteindelijke verder komen. Door de inzet te waarderen in plaats van het resultaat help je je kind om een ‘growth mindset’ te ontwikkelen, waarmee hij uitdagingen aankan.

Gelukkig is er een alternatief voor complimentjes geven. Want het is toch fijn om aandacht te besteden aan wat goed gaat. Dat doe je door niet een oordeel te geven, maar te beschrijven wat je ziet. “Ik zie dat het je gelukt is, om de goeie kleur te mengen”. “Ik kwam net in je kamer en zag dat je flink aan het opruimen bent geweest”. Adele Faber en Elaine Mazlish noemen dat in hun boek ‘How2Talk2Kids’: effectief prijzen.

Ook is het goed om een positief gevoel te delen. In plaats van “wat goed van je, wat ben je toch handig”,  kun je ook zeggen “wat fijn, hè, dat het je gelukt is”. Het is altijd goed om gevoelens te benoemen.  “Volgens mij ben je heel tevreden over het resultaat”. Ook kun je in plaats van een compliment met een ik-boodschap je eigen gevoel benoemen. “Ik ben zo blij voor je, dat je het gehaald hebt. Je hebt het echt verdiend door zo hard te werken”.

Vind je dit artikel interessant en de moeite waard om het te delen? Dat kan via de social media knoppen op deze pagina. Dank je wel alvast, zo kunnen we nog meer ouders bereiken. 

Jouw ervaringen hiermee hoor ik ook graag, laat het hieronder weten.