prikkelbaar Archives - Ontspannen Opvoeden

Tag Archives forprikkelbaar

Overprikkeling: signalen en tips

Wist je dat veel problemen met pittige kinderen voortkomen uit overprikkeling? Soms is het heel duidelijk, maar soms hebben volwassenen het ook helemaal niet door. Hoe herken je overprikkeling en wat kun je eraan doen?

Pittige kinderen zijn heel prikkelgevoelig. Ze zijn heel alert en opmerkzaam, ze zien en horen alles. Dat veroorzaakt een druk hoofd. Daarnaast kunnen ze ook erg afgeleid worden door hun eigen gedachten, ook dat is een vorm van prikkels.

Hoe meer prikkels, hoe eerder een kind overprikkeld raakt. Vaak gebeurt dat bijvoorbeeld door school, maar ook door feestjes, familiebijeenkomsten, sommige sporten (denk aan zwemles in een lawaaierige ruimte met fel licht plus de prikkels van het water).

Nu is het ingewikkelde dat pittige kinderen doorgaans ook de prikkels opzoeken. Want ze zijn ook gevoelig voor onderprikkeling. Bijvoorbeeld als de stof op school te saai is. Ze houden van uitdagingen en zoeken die graag op.

Een kind dat overprikkeld raakt, kan er moe uitzien, maar ook juist heel druk. Dit laatste kan gezien worden als energiek, terwijl het kind juist heel moe is. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als kinderen tegen bedtijd nog erg actief lijken te zijn.

Je kunt overprikkeling herkennen aan dat je kind nog moeilijk te bereiken is. Er kunnen er geen prikkels meer bij en ook jouw woorden zijn prikkels. Je kind is heel prikkelbaar en alles kan verkeerd vallen. Soms uit het zich in kliergedrag, waarbij het lijkt alsof je kind ruzie zoekt. En misschien is dat ook wel zo, is het een onbewuste manier om ontlading op te zoeken.

Je kent dit gedrag misschien wel van als je je kind ophaalt van school of de kinderopvang. Daar heeft je kind de hele dag geprobeerd netjes te doen wat er verwacht wordt. Daar komt dan nog bij, dat het moet schakelen, het is een overgang van school of kdv naar thuis en overgangen kosten ook altijd energie.

Wat kun je nu met die wetenschap?

Ten eerste is het zaak je kind te helpen met ‘ontprikkelen’ of ontladen. Wat helpt kan voor elk kind anders zijn. Voor de meeste kinderen helpt beweging en buiten zijn. Daarom is naar huis fietsen een beter idee dan met de auto gaan. De natuur in helpt. Laat je kind veel buitenspelen als dat kan. Of zoek een kdv waar ze veel ruimte hebben om buiten te spelen.

Bewegen helpt dus, ik hoor bijvoorbeeld vaak dat trampolinespringen kinderen weer rustiger kan maken in hun hoofd. Maar ook een balletje trappen buiten, een stuk fietsen of rennen, klimmen, dansen op muziek of stoeien kan helpen. En schommelen natuurlijk.

Maar ook kan juist een rustige activiteit helpen. Mijn zoon kwam altijd helemaal bij van een uurtje intensief legoën. Andere kinderen pakken graag een stripboek en zetten een koptelefoon op. Een filmpje kijken of gamen lijkt aantrekkelijk, maar levert uiteindelijk toch vaak meer prikkels op dan dat het helpt.

Je kind helpen aarden kan ook. Ook daarom is de natuur in gaan behulpzaam. Maar ook simpelweg met water en zand spelen. Of met klei. Of lekker een bad nemen of douchen.

Wat het beste werkt moet je uitzoeken samen met je kind. Maak vervolgens afspraken over hoe dit in te passen bij de dagelijkse bezigheden.

Tenslotte is het een ook optie om een S.I. therapeut te zoeken voor je kind. S.I. staat voor sensorische integratie. Deze therapeut kan helpen om een prikkelprofiel op te stellen en heeft kennis van materialen die in te zetten zijn bij overprikkeling.

Vind je dit artikel nuttig voor je kind? Wil je er over doorpraten? Dat kan tijdens de themasessie Overprikkeling. Meedoen is gratis voor leden van de Ontspannen Opvoeders.

Tips voor een ontspannen vakantie

Vakantie kan een hele fijne periode zijn. Je kind heeft geen last meer van overprikkeling door school en kan lekker haar eigen gang gaan. Maar het kan ook een lastige periode zijn. Dan is je kind sneller boos, lijkt zich te vervelen, wordt dwingend en bazig en prikkelbaar. Ik hoop dat deze tips jou dan helpen.

Belangrijk is dat vakantie ook een structuur kent, of je nu thuis bent of elders vakantie viert. En dat die structuur zichtbaar is voor je kind. Pittige kinderen hebben immers veel baat bij duidelijkheid en voorspelbaarheid.

Structuur maak je door vaste elementen terug te laten keren. Bijvoorbeeld samen lunchen aan tafel. Of als je op een camping bent: elke ochtend naar het zwembad. Of de kinderen spelen zelf, jij leest een krant of boek. ’s Middags is dan de tijd dat je samen iets onderneemt. Het kan ook andersom natuurlijk. Hou vast aan gewoontes waar dat kan, bijv. het bedritueel.

Bespreek elke ochtend, of de avond van tevoren (bijvoorbeeld tijdens het eten) hoe de dag eruit gaat zien. Hou rekening met ieders wensen. Je kunt van tevoren al in grote lijnen bespreken wat iedereen graag zou willen op vakantie. En dan zorg je dat iedereen aan zijn trekken komt.

Dat kan ook betekenen dat je soms opsplitst. De ene ouder met kind(eren) de natuur in, de ander een museum bezoeken. Je kunt de kinderen opsplitsen, dat kan een verrassend effect hebben, maar ook een ouder een keertje ‘kinderloos’ op stap laten gaan.

Hoe dan ook, zorg dat het duidelijk is van tevoren en dat het zichtbaar is. Als je iets wil bezoeken, kijk dan van tevoren naar openingstijden, parkeermogelijkheden, enz, zodat de kans kleiner is dat je voor verrassingen komt te staan. Niet omdat ik vind dat je alles moet plannen, wel omdat het voor je kind makkelijker is 😊

Duidelijkheid kun je ook al langer van tevoren geven. Laat je kind foto’s zien van waar je heen gaat, de locatie (bespreek in geval van een vakantiewoning alvast wie waar slaapt) en de omgeving. Laat je kind als het oud genoeg is, zelf de route uitzoeken, bijvoorbeeld via Google Maps. Zo geef je duidelijkheid en verantwoordelijkheid ineen.

Laat je kind zelf zijn tas inpakken. Pittige kinderen willen graag dingen zelf doen. Natuurlijk mag je nog wel even checken of je kind geen cruciale zaken vergeten is. Maar het scheelt jouw werk en je kind werkt beter mee als ze zelf dingen kan doen.

De eerste dagen kunnen altijd lastig zijn. Iedereen moet zijn draai vinden in een nieuwe omgeving, zeker de meer gevoelige gezinsleden, waaronder je pittige kind. Leg je kind uit hoe dat komt (we moeten allemaal nog even wennen, daarom zijn we wat prikkelbaarder), dat scheelt. Het scheelt ook als je er zelf op voorbereid bent en niet verwacht dat het direct hosanna zal zijn.

Dat brengt me bij de laatste, misschien wel belangrijkste tip: accepteer weerstand van je kind. Je kind mag balen, boos zijn, gefrustreerd zijn, iets anders willen. Dat mag, want het gebeurt al, emoties komen gewoon vanzelf. Probeer je kind te begrijpen en geef erkenning. Dat betekent niet dat het kan gaan zoals je kind wil, zo werkt het niet. Maar werkelijk erkennen en de ruimte geven aan emoties kan enorm helpen.

Ik hoop dat deze tips je helpen om wat meer ontspannen op vakantie te gaan of thuis de vakantieperiode door te komen. Laat gerust weten of het helpt en zeker ook als je iets kunt toevoegen. Ook delen is fijn, dank je wel en fijne vakantie!

PS Lees je mijn tips voor een steuntje in de rug? Of kun je wel wat extra ondersteuning gebruiken? Door voor slechts 19,95 ex btw per maand lid te worden van de Ontspannen Opvoeders ben je verzekerd van inspiratie én concrete hulp. Je bent van harte welkom!