Wat er mis is met de supernanny
Afgelopen week was de eerste aflevering te zien waarin supernanny Jo Frost Nederlandse ouders te hulp komt. Door de opzet van het programma en de manier van filmen is het verleidelijk om te denken dat ze een voorbeeld is van een goede aanpak. Immers, na afloop gaat het stuk beter met moeder en kinderen. Wat is er dan toch mis mee?
Vooraf moet ik even zeggen: ze doet absoluut goede dingen. Ze komt een alleenstaande moeder te hulp in het opruimen en schoonmaken van haar huis bijvoorbeeld. Ze zet een proces van bewustwording en actie in gang. Wat de moeder hard nodig heeft. En ze is ook betrokken en wil graag helpen. Maar het probleem zit hem vooral in de opvoedkundige aanpak die ze de moeder bij brengt.
Wat is er mis met deze opvoedkundige aanpak? Zoals Jo ook zelf zegt gaat het om trainen van de kinderen. Eettraining, slaaptraining, noem maar op. De focus ligt op het gedrag. Er wordt voorbij gegaan aan de reden die ten grondslag ligt aan het gedrag. En er is altijd een reden voor gedrag.
Af en toe wordt zelfs gesuggereerd, dat het zoontje expres zijn moeder dwarszit. Alsof het kind dat werkelijk wil. Het kind is gewoon in de war. Het is nooit ‘de schuld’ van het kind. Zeker niet bij zo’n kleintje. Hij is de kluts kwijt doordat zijn moeder inderdaad de regie kwijt is. Over zichzelf en over haar leven.
Als het jongetje ’s nachts uit zijn bed komt en naar zijn moeder gaat, moet hij elke keer terug gebracht worden. Net zolang tot hij het opgeeft. Er wordt totaal voorbijgegaan aan de behoefte van het kind. Waarom gebeurt dit? Het is een kind wat zich emotioneel onveilig voelt. Zijn ouders zijn pas gescheiden, zijn vader had psychische problemen en zijn moeder heeft het zo zwaar, dat hij niet meer gezien wordt.
Wat hij nodig heeft is bevestiging. Dat hij gehoord en gezien wordt. Ertoe doet. Een moeder die verbinding met hem maakt. Echte aandacht geeft. In het begin geeft Jo Frost dat ook aan, dat hij aandacht te kort komt. Vreemd genoeg leert ze de moeder om hem nog verder te negeren. Aandacht wordt gekoppeld aan gewenst gedrag. En dat is precies het probleem.
Wat leert een kind die op deze manier wordt aangepakt? Ik word lief gevonden als ik doe wat er van mij verwacht wordt. Ik mag niet boos zijn. Ik ben niet goed genoeg zoals ik ben. Als ik niet lief gevonden wordt is het mijn eigen schuld. Dan heb ik iets fout gedaan. Wat in mij leeft is niet van belang.
En waar leidt dat toe? Het onderdrukken van nare gevoelens. Aanpassen. Jezelf verloochenen. En als je dan later groot bent, begint de zoektocht. Om te ontdekken wie je ook alweer was. En wat je allemaal weggestopt hebt. Ken je dat misschien van jezelf? En is dat niet precies wat we onze kinderen willen besparen?
Er zijn kinderen bij wie deze aanpak niet eens werkt. Dat zijn de kinderen die dwars blijven liggen. Die gaan tot het bittere eind. Willen we dat? Of schakelen we over op een andere, respectvolle manier van opvoeden. Dat is waar deze kinderen ons toe uitdagen. Juist de kinderen, die niet zo gemakkelijk in het gareel te krijgen zijn. Misschien moeten we daar wel dankbaar voor zijn.
Laat je niet van de wijs brengen door dit soort programma’s. Als jij problemen hebt met je kind, denk dan niet dat je misschien toch strenger zou moeten zijn. Ga opzoek naar iemand die je kan helpen om op een respectvolle manier de problemen op te lossen. Misschien moet je wel beter je eigen grenzen bewaken, dat zou heel goed kunnen. Of duidelijker zijn. Maar dat is iets anders dan je kind je wil opleggen.
PS De uitzending van ‘Nanny on tour’ was aanleiding tot een oproep vaneen groep ouders, journalisten en opvoedkundigen om een alternatief te bieden, onder de naam #stopjofrost. Lees hier hun persbericht. Ik doe mee, jij ook?
PS 2 Hiranthi Molhoek geeft op kroost.org een mooie beschrijving van hoe het anders kan.
Ben je het met me eens? Deel dit bericht dan via de shareknop. Dank je wel 🙂
Dank je Karla, dat je dit deelt. Ik ben het net je eens. het is van essentieel belang dat kinderen leren hun emoties te herkennen en dat ze er mogen zijn. Het is aan ouders om ze te erkennen en hierop sensitief te reageren. Achter gedrag zit een een reden, het is de uitdaging om dat te onderzoeken. kinderen moeten zelf ook leren te begrijpen waarom ze zich op een bepaalde manier gedragen, zodat ook zij bij andere kinderen , maar ook later een gezond empatisch vermogen hebben, begrijpen dat anderen en zij zelf ook grenzen hebben die gerespecteerd moeten worden. Als ouders hen niet respecteren , hoe kunnen zij dan een gezond gevoel van eigen Waarde hebben? Willen we kinderen die voornamelijk sociaal gewenst gedrag laten zien, zich afgewezen voelen wanneer zij anders zijn? Wat er toe kan leiden tot weinig zelfvertrouwen? Of willen we dat kinderen gaan liegen, omdat ze niet de waarheid durven te zeggen?
Ik ben zeker geen fan van THE nanny. Kortdurend kan het effect hebben, maar een oplossing is het mijn inziens niet, ouders bewust maken van een ” probleem ” is een goed begin, maar de tvoering vind ik niet goed.
Hoi Marieke,
dank je voor je reactie. Naar aanleiding van #stopjofrost werd er ook aandacht aan besteed op Radio 1 vrijdagmiddag. En de geïnterviewde Roos Schlikker noemde de aanpak van Jo Frost ‘ouderwets’. En dat vind ik ook. Gehoorzaamheid is toch niet meer het hoogste doel van de opvoeding? Precies wat jij beschrijft, dat willen bereiken. En dat lukt niet met de supernanny-aanpak!
Hartelijke groeten
Karla
Ik ben het niet met je eens, tenminste gedeeltelijk niet. Ik vind wel dat er aandacht voor het kind moet zijn, zeker, er moet ruimte zijn voor emoties, erover gepraat kunnen worden, maar een kind heeft wel regels nodig, structuur, regelmaat, dag- en nachtritme en noem maar op. Als het kind midden in de nacht stelselmatig uit bed komt is niet meer sprake van een behoefte, maar gewenning en dat moet wel afgeleerd worden. Erover praten doe je dan op een gepast moment. Een kind heeft een eigen slaapplek nodig en de ouders ook. Als deze twee territorium delen dan juist ontstaat er veewarring en later complicaties.
Ik vind zeker dat een kind structuur nodig heeft, Andrea, dat is zelfs een onderdeel van mijn onlineprogramma.
Maar we verschillen kennelijk wel van mening wat daar zoal ondervalt.
Ik denk namelijk dat als een kind stelselmatig zijn bed uit komt, dat er dan een behoefte onder zit die nog onvoldoende begrepen is of waar nog onvoldoende aandacht voor geweest is. Ik merk aan de termen ‘afleren’ en ’territorium’ dat wij een verschillende visie hebben op opvoeden. In mijn visie gaat het om verbinding en ontwikkeling. Kinderen nieuwe dingen leren, niet afleren. Kinderen helpen om het ‘goed’ te doen.
En er is bij mijn weten nooit wetenschappelijk vastgesteld dat een kind een eigen slaapplek nodig heeft. Wel weet ik dat veel ouders dat fijn vinden 😉
Er zijn zoveel dingen waar meningen over zijn. Mijn ouders hebben alle kinderen ook afgeleerd om steeds uit bed te komen, bij mijn weten hebben praktisch alle kinderen van voor 2000 dat op een bepaald punt aangeleerd gekregen, en ik heb nog van niemand ooit gehoord dat dat een negatieve impact heeft gehad. Dit riekt naar onderbouwen met niet bestaande problemen..
Ik weet niet helemaal zeker wat je bedoelt, maar als ik het goed begrijp, ben je het niet me eens.
Dat mag.
Ik ga er alleen niet verder op in, als je het niet erg vindt, want ik probeer hier dingen uit te leggen. Het is niet een discussieplatform.
Oké?