Waarom je niet moet onderhandelen met je kind
Tegenwoordig hoor je vaak dat je als ouder zou moeten onderhandelen met je kind. Ik vind dat geen goed idee. Dat zal je misschien verbazen. Maar wees gerust, ik ga geen pleidooi houden voor een autoritaire opvoeding. Wat dan wel? Dat zal ik je hieronder uitleggen.
Onderhandelen is een activiteit tussen twee of meerdere mensen, waarin de één probeert de ander over te halen tot het door hem gewenste resultaat. Omdat je meestal niet alles krijgt wat je wil, moet je dus wat inleveren. De kunst van goed onderhandelen is dan om zo min mogelijk in te leveren en zo veel mogelijk resultaat voor jezelf te behalen.
In plaats van onderhandelen kies ik liever voor de geen-verliesmethode, de naam die Thomas Gordon eraan gegeven heeft. Een essentieel verschil met onderhandelen is, zoals de naam al zegt, dat je probeert de oplossing te vinden, waarbij niemand verliest. Met name de intentie is verschillend. Sta je bij onderhandelen tegenover elkaar, bij de geen-verliesmethode sta je naast elkaar. Je werkt samen op de beste oplossing te vinden.
Dat betekent dat uitkomsten niet afgewogen worden in de zin van: wie heeft het meeste binnengehaald. Het gaat niet om het resultaat op zich, maar om hoe de uitkomst voor je voelt. Het is gebaseerd op het idee, dat de behoefte van beide partijen belangrijk is en meetelt. Je houdt dus rekening met elkaar en met jezelf. Tegelijkertijd.
Het kan dus zelfs zo zijn, dat je tot een oplossing komt, waarbij de één feitelijk gezien “zijn zin krijgt” en de ander “toegeeft”. Maar dat is dan niet een proces van inleveren geweest, maar van bereidheid om aan iemands behoefte tegemoet komen, omdat je tot de conclusie bent gekomen, dat de behoefte van de ander zwaarder weegt dan de jouwe, ook voor jou. Dit zal niet zo vaak het geval zijn, meestal probeer je iets te vinden, wat aan beider behoeften tegemoet komt. Maar het zou kunnen. De insteek is dus wezenlijk anders dan bij onderhandelen.
Waar onderhandelen kan leiden tot spijt of verwijt achteraf, is dat bij de geen-verliesmethode niet het geval. Het werkt juist heel verbindend. Omdat je elkaars behoefte respecteert en samen naar een oplossing zoekt. Bovendien gaat het uit van eerlijkheid en oprechtheid. En zijn verbondenheid, wederzijds respect, eerlijkheid en oprechtheid niet heel belangrijke waarden in het opvoeden?
Onderhandel jij weleens met je kind en wat vind je dan van mijn insteek? Deel hieronder jouw ervaring en mening. Ook vind ik het heel fijn als je dit artikel wilt delen, zodat we meer ouders kunnen bereiken. Dank je wel!
Hoi ik heb uw stuk over de ‘geen-verliesmethode’ gelezen. Het klinkt heel mooi, maar hoe ziet dat er in de praktijk uit? Ik heb een creatieve kleuter en een minstens net zo creatieve peuter. Als ik tegen mijn peuterdochter zeg dat ze geen filmpje meer mag kijken en dat het tijd is om te slapen, (ik heb haar dan ook voorbereid; mama hangt de was op en daarna gaat het filmpje uit en ga jij slapen) begint ze hartstochtelijk te huilen, springen in haar bedje en start dan ook vrij snel de onderhandeling; ik wil in het grote bed. Als ik nee zeg en uitleg dat ze in haar eigen bedje mag slapen vraagt ze weer om het filmpje. Uiteraard gaat dit gepaard met hartstochtelijk huilen met alles wat daar bij hoort. Ik krijg dan toch schuldgevoel maar ben me er bewust van dat ik moet door pakken. Mijn dochter is een doorzetter en kan dit iedereen lang volhouden (een uur haalt ze met gemak). Hoe kan ik hier met de geen-verliesmethode op in spelen?
Groetjes,
Anoeshka
Goeie vraagm Anoeshka. Je hebt gelijk dat er situaties zijn waarin je als ouder door moet pakken, omdat het jouw taak is. Bijvoorbeeld als het over bedtijd gaat.
In dit geval is het belangrijk om uit te vinden wat maakt dat ze hier zo’n moeite mee heeft. Gaat het om een middagslaapje of ’s avonds? Veel kinderen vinden het moeilijk om alleen in bed in slaap te komen. Een goede afbouw van de dag is dan belangrijk, zodat ze er ook aan toe is om te gaan slapen.
Het kan zijn dat de geen-verliesmethode even niet zo aan de orde is. Het kan ook zijn dat je leert zien waar je je kind wat regie kan geven, zodat ze makkelijker mee kan in wat er van haar verwacht wordt.
Hoe hoe zit het met een kind van 10 jaar dat haar kamer niet opruimt en wil gamen. Mag ik dan niet onderhandelen door te zeggen dat ze eerst haar kamer moet opruimen?
Hoi Stella, wat ik bedoel met onderhandelen is dat je eerst iets meer eist dan je wilt, zodat je wat ‘wisselgeld’ hebt, dus dat je wat kunt toegeven en dan toch krijgt wat je wilt.
Wat jou vraag betreft: ik zou die dingen gescheiden houden. Aparte afspraken over het opruimen van je kamer. Waarbij ik niet zo ‘streng’ ben, omdat ik denk dat het de enige plek is, die haar ’territorium’ is, dus zolang het niet vies is, maar alleen rommelig, lekker laten. En ik heb ook vaak samen met de kinderen opgeruimd en schoongemaakt, omdat ze dat in hun eentje vaak nog moeilijk vinden. En zo blijft opruimen en schoonmaken een gezellig iets.
Gamen zou ik duidelijke afspraken over maken. Hoeveel tijd ze per dag of per week mag gamen en daar dan de hand aan houden.