Wel of geen diagnose, deel 2: voor- en nadelen

 

De gemoederen kunnen soms hoog oplopen in discussies tussen voor- en tegenstanders van psychiatrische diagnoses bij kinderen. Veel mensen zijn uitgesproken voor of tegen. De werkelijkheid is echter veel genuanceerder, zoals zo vaak… Het laten stellen van een diagnose kan verschillende voor- en nadelen hebben. Laten we er eens een aantal op een rijtje zetten.

Een niet te onderschatten voordeel (of positieve uitwerking) is opluchting bij ouders. De gedachte: “Er is dus echt iets aan de hand, het ligt niet aan mijn opvoeding”. Dit argument wordt door tegenstanders gebruikt om aan te geven dat een diagnose daarom ‘lekker makkelijk is’ voor ouders. Ik ben het daar niet mee eens. Verreweg de meeste ouders doen hun stinkende best, maar lopen soms gewoon vast. Je kunt je daar schuldig over gaan voelen. Ouders tobben soms heel wat af. Dan is zo’n opluchting echt wel begrijpelijk en terecht. Het geeft ruimte en hoop.

Soms is die opluchting echter helaas maar van korte duur. Want een diagnose betekent niet altijd onmiddellijk helderheid over de te volgen aanpak. In algemene termen krijg je vaak wel tips, zoals het aanbrengen van een duidelijke structuur in huis, voorbereiden op wisselingen in de situaties, enz. Maar elk kind is anders en je zult toch moeten uitzoeken wat werkt bij jouw kind en wat niet. De problemen zijn niet zo maar over.

Ook komt na een diagnose de vraag “wel of geen medicatie” aan de orde. Opnieuw een lastige beslissing voor ouders. Over de lange termijn effecten is eigenlijk nog onvoldoende bekend. Op korte termijn kunnen er bijwerkingen optreden als verlies van eetlust of verhoging van de bloeddruk.

Hoewel medicatie soms beslist nodig is om überhaupt aan de slag te kunnen met het gedrag van het kind, vind ik wel dat het te vaak te snel wordt voorgeschreven. Ik ben meer voorstander van de aanpak die Laura Batstra voorstaat in haar boek “Hoe voorkom je ADHD? Door de diagnose niet te stellen”. Eerst kijken wat er genormaliseerd kan worden in de thuissituatie.

Een deel van het probleem wordt namelijk gevormd door reacties van ouders en kinderen op elkaar. Als je kind opgroeit, begrijp je in eerste instantie niet waarom je kind niet reageert zoals jij verwacht. Dat roept frustratie en irritatie op. Heel begrijpelijk, overigens. Maar het zorgt er wel voor dat er patronen ontstaan van wederzijdse verwachtingen en reacties, die doorbroken moeten worden.

Uit mijn korte enquête (dank voor het invullen!) blijkt dat er best veel ouders zijn, die twijfelen over een diagnostisch onderzoek.  Ik begrijp dat wel en herken het ook. Want wat als je kind een diagnose krijgt? Komt ie daar dan ooit nog vanaf?  Welke rol gaat dat spelen in dossiers op school en later in de maatschappij? En hoe weet ik zeker dat de diagnose klopt?

Soms is een diagnose nodig en begrijpelijk. Bijvoorbeeld als je kind alle kenmerken vertoont van klassiek autisme.  Maar er zijn veel kinderen met moeilijk te hanteren gedrag, die in een grijs gebied vallen.  Mijn idee  is dat het zeker voorkomt dat kinderen te snel en ten onrechte een diagnose krijgen. Een deel van de ouders, waarvan het kind een diagnose heeft gekregen, blijft twijfelen.

Soms ervaren ouders het laten stellen van een diagnose als enige manier om aan hulp te komen. En als je dan dringend hulp nodig hebt, is het begrijpelijk dat je je zorgen en twijfels opzij zet. Er moet iets gebeuren, immers. Niets doen is geen optie en een alternatief is soms moeilijk te vinden. Overigens hangt dit erg af van de hulpverlenende instanties, die bij jou in de buurt werkzaam zijn.

Kortom, elke situatie is anders en elk kind is anders. Jij zult in jouw situatie moeten besluiten wat je denkt dat het beste is. Twijfel je daarover, neem dan contact met me op. Ik kijk graag met je mee en een eerste gesprek is altijd gratis en vrijblijvend.

Ook kun je natuurlijk als altijd hieronder je reactie kwijt. En je kunt mijn korte enquête nog invullen, als je dat nog niet gedaan hebt. Ik hoor graag van je, bedankt!