Zo lopen de ochtenden een stuk soepeler.
Voor veel ouders is het begin van de dag al een hele inspanning. Voor ouders van pittige kinderen soms zelfs een echte uitputtingsslag. Hoe verander je dat? Hoe zorg je dat het makkelijker gaat en tegelijkertijd gezelliger blijft? Ik geef je een paar tips.
Pittige kinderen zijn gevoelige kinderen. Ze hebben vaak moeite met overgangen, bijvoorbeeld de overgang van slapen naar de dag starten. Ze hebben daarbij behoefte aan verbinding met jou, ze moeten je aanwezigheid even ‘voelen’.
Concreet betekent dit dat je bij het opstaan tijd en aandacht spendeert aan het contact met je kinderen. Even kroelen, een kletsplaatje maken, net wat bij jouw kind past. Het belangrijkste is dat je even echt contact maakt.
Als je nog een jong kind hebt, kan het daarbij een goed idee zijn om je kind lekker aan te kleden, ook al kan hij of zij dat al zelf. Voor de juf is het fijn als ze het zelf kunnen, maar dat wil niet zeggen dat ze het ook zelf zouden moeten elke ochtend. Het kan heel gezellig zijn om dat samen te doen.
Zorg daarnaast voor een duidelijk ochtendritueel met een vaste volgorde. Probeer te voorkomen dat kinderen eerst gaan spelen, dan is het veel lastiger om ze daar weer uit te halen. Vaak is de handigste volgorde opstaan, aankleden, ontbijten, spullen klaarleggen. Als er dan nog tijd over is, kun je ze nog even laten spelen of tv kijken als je dat handig vindt.
Als het lukt is het fijn als je zelf al aangekleed bent. Want dan heb je ook de gelegenheid om hen aandacht te geven. Misschien moet je daarvoor wat eerder opstaan, maar je krijgt er wel meer rust voor terug. Want de kans is veel kleiner dat je kinderen gaan lopen klieren, omdat ze jouw aandacht missen en hun eigen gedrag op dat moment nog niet goed kunnen structureren.
Wat ook reuze handig is, is de avond van tevoren de tafel te dekken. Zet alles klaar, behalve dat wat uit de koelkast moet komen. Zet ook de lunchtrommeltjes vast klaar en hang de tassen aan de stoelen. Dit nodigt uit om direct te starten met het ontbijt als je beneden (of althans in de keuken/woonkamer) komt.
Het voorkomt ook dat jij druk bent met dingen klaarzetten. Zo hou je je aandacht vrij voor je kinderen. Je bent meer aanwezig en minder gestrest, wat maakt dat je ook veel rustiger en vaker met humor reageert als er iets niet helemaal gaat zoals je had gewenst.
Pittige kinderen zijn vaak moeilijk ‘bestuurbaar op afstand’. Daarmee bedoel ik dat aansturen met woorden, gewoon door een opdracht te geven als ‘doe je schoenen even aan’ vaak niet werkt. Loods hen door het ochtendritueel heen door te doen wat er gedaan moet worden, geef hen bijvoorbeeld de schoenen in de handen met de woorden “Kijk, je schoenen nog even aan en dan ben je klaar”.
Laatste tip: laat je niet opdraaien door de angst om te laat te komen. Want juist dat geeft spanning, wat averechts werkt. Als je die angst loslaat en daarbij stopt met ‘drijven’, is de kans gek genoeg juist veel groter dat je wél op tijd bent.
En bovendien: soms moeten kinderen dat eerst eens ervaren, voordat ze de betekenis van ‘te laat komen’ begrijpen. En dan kan er een innerlijke motivatie ontstaan om op tijd klaar te zijn. Zeker als je kind al wat ouder is.
Want het gaat erom dat je de verantwoordelijkheid om op tijd klaar te zijn steeds meer bij je kind legt. Een time-timer kan dan helpen om de beschikbare tijd zichtbaar te maken. Net als picto’s om zichtbaar te maken wat er moet gebeuren voordat jullie klaar zijn om de deur uit te gaan.
Wat vind je van deze tips? Heb je aanvullingen? Laat het hieronder weten. En gebruik de social media buttons om dit artikel te delen, om zo nog meer ouders van pittige kinderen op weg te helpen. Dank je wel!
Ha karla,
Bij ons is de hele tent om 5:00 wakker. Ik kan dus niet zorgen dat ik eerder ben. En hoe pak je het probleem aan dat de één wel op tijd klaar is (en op tijd wil komen)en de ander het aan z’n laars lapt? Die tassen staan vaak klaar. Ik zou alvast ontbijt boterhammen kunnen smeren en in een zakje klaar leggen. Ze willen wel graag zelf beslissen wat er op het brood moet…. wat kan ik daar voor praktisch op verzinnen?
Hallo Eva,
dat is best vroeg 🙂
Ik weet natuurlijk niet hoe oud je kinderen zijn, maar kinderen kunnen vanaf een jaar of 6, 7, best hun eigen lunch klaarmaken. Dat geeft hen meteen iets te doen in de ochtend.
Ik zou denk ik een tijd afspreken, een tijd waarvan je zeker weet dat iedereen dan wakker is, dat je gaat aankleden en ontbijten. Als je zo vroeg wakker bent moet het lukken om dat voor elkaar te krijgen. Ze mogen spelen of iets anders leuks gaan doen als ze klaar zijn, d.w.z.: kleren aan, ontbijt op, tanden gepoetst, schoenen aan. Dus echt klaar om te gaan. Je kunt dit met picto’s laten zien.
Vervolgens ga je op een vaste tijd de deur uit. Wie niet klaar is, heeft pech. Die gaat óf later (als je kind zelf naar school kan of als je hem of haar thuis kunt laten en later wegbrengen) en draagt daarvan zelf de verantwoordelijkheid, m.a.w. laat de leerkracht je kind er zelf op aanspreken. Óf je kind gaat half in pyjama of op sokken of …. mee.
Heb je hier wat aan, Eva?
goeie blog en ontzettend herkenbaar. Met deze tips (al in een vorig jaar gekregen) is bij ons het ochtendritueel sterk verbeterd.
Fijn om te horen, Lonneke, bedankt dat je het even laat weten 🙂
Wij hebben sinds kort een whiteboard met daarop geschreven de vaste dingen die ‘s morgens moeten gebeuren (aankleden, schoenen aan, haren kammen, ontbijten, tandenpoetsen, tas klaar). Ieder kind heeft een eigen kleur magneten. Elke keer als iets af is mogen ze hun magneet bij dat onderdeel plaatsen. Zo hebben ze visueel wat er nog moet gebeuren, en ze ervaren het als een beloning. Ze zijn trots als alle magneten geplaatst zijn en mogen dan, als er nog tijd over is, even schermtijd.
Het leuren is er hier in huis een stuk minder van geworden, en de sfeer beter. 🙂
Precies dat bedoel ik! Mooie toepassing, dank je wel voor het delen 🙂
Heb je ook tips voor pubers?
13 en 16j
Als het gaat om het ochtendritueel bedoel je? Of in het algemeen?
Ik heb een paar blogs speciaal over pubers geschreven, die kun je vinden door in het zoekvenster puber in te typen.
Verder gelden de meeste principes en tips uit mijn blogs ook voor pubers. Ook voor pubers kun een vast ochtendritueel maken. In overleg.
Veel pubers zijn ’s ochtends niet vooruit te branden, dus het is handig om daar rekening mee te houden. Door af te spreken bijv. dat ze ’s avonds alles klaarleggen. Hun spullen voor school, hun sleutels, telefoon (mag toch niet mee naar de slaapkamer), hun kleren, enz. Zodat er ’s ochtends niet zoveel meer hoeft. En laat hen zelf verantwoordelijk zijn voor het uit bed komen en op tijd op school komen.