De mythe van het consequent zijn

Vind jij het ook zo moeilijk om consequent te zijn? Gelukkig,  je bent een mens 🙂 Dat ouders altijd consequent moeten zijn is één van de grootste misverstanden m.b.t.  opvoeden. Het is een algemeen geldende overtuiging, die de meeste mensen in dit land zullen onderschrijven en die tegelijkertijd voor zoveel onrust en zelfkritiek zorgt. Want wie lukt het nu om altijd consequent te zijn?

Consequent zijn vraagt eigenlijk van je, dat je altijd op elk moment op een bepaalde situatie hetzelfde reageert. Maar hoe vaak zijn situaties altijd precies hetzelfde eigenlijk? En ben jij niet elke keer anders? Uitgerust of juist niet, opgewekt of juist prikkelbaar, open of juist afgesloten, met een hoofd vol gedachten. Jouw behoeftes verschillen van dag tot dag, van moment tot moment.

Consequent zijn is in strijd met echt zijn. Authentiek zijn. En daar zit hem de kneep. Dat maakt het zo moeilijk om consequent te zijn. Je moet jezelf geweld aandoen om consequent te zijn. Je reactie naar je kind toe is niet meer wat je werkelijk voelt of wilt, maar komt vanuit gedachte dat je consequent moet zijn.

Weet je dat het helemaal niet nodig is om consequent te zijn? Wat je kind echt wil, is jou als mens ontmoeten. Ervaren dat je echt bent. Pas dan ben je betrouwbaar namelijk. En geef je je kind een basis waarin hij kan ontspannen. Omdat hij weet dat je open en eerlijk bent, laat zien wie je bent. Tegelijkertijd geef je je kind daarmee ook de ruimte om echt te zijn zoals ie is. En is dat niet één van de belangrijkste dingen die je je kind wilt meegeven?

Dit betekent niet, dat er geen regels meer hoeven te zijn. Maar als je regels samen met je kinderen (en je partner ) afspreekt, zijn het afspraken. En dan spreekt het vanzelf dat iedereen probeert zich daaraan te houden. Maar soms lukt dat niet en dan kun je dat aangeven. Ook waarom het niet is gelukt. Dat geldt zowel voor jou als voor de anderen. En soms is het omdat regels niet werken. Dan is het nodig om nog weer eens goed naar die regel te kijken.

Ook gewoontes zijn handig. Omdat het  (gezins)leven dan makkelijker verloopt. Goede gewoontes beginnen meestal als afspraak of regel, en als ze ingeslepen zijn, zijn het gewoontes geworden. Dan hoef je het er niet meer over te hebben. Gewoontes doe je gewoon altijd zo. Daar is consequent zijn dus ook niet zo moeilijk.

Mijn tip is dus: maak goede afspraken met elkaar over de dingen die belangrijk zijn. Zoals eten, snoepen, tv kijken, computeren, klussen doen, enz. Wat goed werkt is dat jij als ouder de kaders zet (hoeveel snoep, schermtijd, klusjes, enz.) en je kind autonomie geeft in het hoe en wanneer.

In het begin kan het zijn dat je kind toch probeert de regels nog te veranderen. Houd dan vast aan wat er is afgesproken (consequent zijn dus, inderdaad 🙂 ). Verwijs dan naar de afspraak en geef erkenning (“wat jammer nou dat je schermtijd op is, je wilde graag nog even door. Maar het goede nieuws is: morgen is er weer nieuwe schermtijd :)”). Laat het daarbij en laat je kind gerust even mopperen.. Onthoud: een boos kind is geen strijd. En meestal neemt dit af als je kind aan de afspraken gewend is, want je kind houdt ook van duidelijkheid.

Lukt het jou om de dagelijkse dingen in goede afspraken te vatten? Wat is jouw ervaring? Laat het weten, ik hoor graag van je.

En delen is fijn, dank je wel!

Van regels naar afspraken

De vakantie is voorbij, je kind begint aan een nieuw schooljaar. Dat is zo fijn in het onderwijs, altijd weer een nieuw jaar, nieuwe ronde, nieuwe kansen 🙂. Misschien een goed moment om ook thuis een nieuw begin te maken. Bijvoorbeeld met de regels in huis. Wat werkt nog? Wat niet (meer)?

Kinderen werken beter mee aan afspraken dan aan regels. Onder regels versta ik dan wat van bovenaf opgelegd wordt. Afspraken maak je in overleg. Het grote voordeel is dat kinderen veel meer geneigd zijn om zich eraan te houden, als ze meegeholpen hebben bij het tot stand komen van de afspraken.

Het begin van het nieuwe schooljaar is een mooi moment om je afspraken of regels nog eens onder de loep te nemen. Neem daar eens rustig de tijd voor. Spreek van te voren een moment af, maak het gezellig en zorg dat iedereen erbij is.

Maak als eerste eens een lijstje van de regels in huis. Dat kan op zich al verrassend zijn: ervaart iedereen dezelfde regels? Of noemt iemand iets, wat een ander niet herkent of zelfs ontkent? Schrijf alles op wat er genoemd wordt. Vervolgens ga je ze allemaal bij langs en stel je een aantal vragen.

De eerste vraag is: werkt deze regel naar ieders tevredenheid? Als dat het geval is, dan blijft de regel gehandhaafd. Alleen noemen we het voortaan een afspraak, want bij deze is afgesproken dat “we het zo doen”.

Is het antwoord nee, dan wordt de vraag: is deze regel eigenlijk wel nodig? Heeft de situatie waar deze regel op slaat eigenlijk wel een afspraak nodig? Of loopt het ook gewoon goed zonder specifieke afspraak?

Als er wel een afspraak nodig is, maar de bestaande regel werkt niet, maak dan een nieuwe. Laat iedereen een voorstel doen voor een nieuwe afspraak. Kijk dan wat de beste oplossing is. Een goede afspraak is haalbaar en acceptabel voor iedereen. Soms kan dit snel, soms kost het enige tijd, heb dan geduld.

Kom je er niet in één keer uit, spreek dan met elkaar een nieuw “gezinsoverleg” af. Dan kan iedereen er nog even goed over nadenken en kunnen jullie in de praktijk nog eens kijken hoe het loopt. Ook als een afspraak niet goed loopt, moet je weer even om de tafel om te kijken wat er aan de hand is en of er iets aangepast moet worden.

Laatste tip: evalueer de gemaakte afspraken regelmatig. Wat loopt goed, wat is overbodig geworden, wat behoeft aanpassing? Niets is voor de eeuwigheid, alles is tijdelijk, ook gemaakte afspraken.

Als je deze aanpak volgt, zul je merken dat kinderen het heel leuk vinden om mee te denken en mee te beslissen. Ook zullen ze zich er beter aan houden en elkaar eraan herinneren. Dat alleen al is goed voor de sfeer in huis. En het doet recht aan ieders recht op erkenning én op ieders eigen verantwoordelijkheid.

Wat zijn jouw ervaringen met het maken van afspraken in huis? Laat het hieronder weten. Bedankt!