Zo af en toe is de ‘pedagogische tik’ weer even in het nieuws. Twee artsen hebben in een medisch vakblad de pedagogische tik, ondanks dat het voor de wet verboden is, geprobeerd te rehabiliteren. Volgens mij bestaat een pedagogische tik echter niet. In dit artikel kun je lezen waarom niet en ook wat goede alternatieven zijn.
Voor mij gaan de woorden pedagogisch en tik niet samen. Ik zal je uitleggen waarom. Ik weet niet of jij je kind weleens een tik hebt gegeven? Ik wel, helaas :(. En dat was toen uit boosheid. Frustratie of zelfs machteloosheid. En ik had spijt achteraf en had iets goed te maken met mijn kind.
Doorgaans probeer je je kind met woorden te corrigeren. Een tik komt pas als dat niet lukt, mee eens? Ondertussen ben je op zijn minst geïrriteerd, dat je kind niet luistert, niet reageert op wat je zegt. Dus hoe lukt het dan om ‘liefdevol’ en ‘pedagogisch verantwoord’ een tik te geven?
Als je namelijk niet geïrriteerd of gefrustreerd bent, als je gewoon kalm en rustig bent, dan zie je heus ook wel andere mogelijkheden. Maar juist de emotie van het moment, het perse willen dat je kind luistert, maakt dat je een tik uitdeelt.
Maar wat belangrijker is: jij wilt niet dat je kind slaat, toch? Wij zien slaan als een onacceptabele manier om iets voor elkaar te krijgen. Je kind mag jou niet slaan en mag geen ander kind slaan. Maar je weet toch, dat een kind leert door de volwassenen om hem heen na te doen?
Hoe verwarrend is dat voor je kind: hij of zij mag niet slaan, maar jij doet het ook. Hoe leg je dat uit? Niet, dus. Het valt niet uit te leggen, want het klopt gewoon niet. Dus je kunt nog zulke mooie verhaaltjes vertellen aan je kind, je kind leert vooral van wat jij laat zien.
Het allerergste vind ik echter, dat een pedagogische tik psychologische schade aan kan richten. Het is, net als straf in het algemeen, vernederend. Je doet je kind pijn om bepaald gedrag af te dwingen. En ik vind niet dat je in de opvoeding moet dwingen. Dat roept altijd, zichtbaar of niet zichtbaar, een reactie op bij je kind. Je wilt de baas zijn en de wil van je kind ‘breken’.
Nu was dat vroeger een hele normale visie op opvoeden. Een kind moest vooral gehoorzaam zijn. Maar inmiddels hebben we toch voldoende wijsheid om in te zien, dat het daar niet om gaat? Laten we er vooral voor zorgen dat al het goeds wat van nature in een kind zit ‘ingebakken’ tot uiting kan komen.
Overigens hadden de artsen een goede bedoeling met deze herinvoering van de pedagogische tik. Eén van beide artsen is zelf vertrouwensarts geweest. Hij constateert dat kindermishandeling vaak het gevolg is van onmacht van ouders. En hij wil ouders minder onmachtig maken, door ze meer dan alleen woorden als middel te geven. Juist om die kindermishandeling te voorkomen.
Onmacht van ouders bestrijden vraagt echter om een beter middel dat de ‘pedagogische tik’. Het vraagt van ouders, om anders naar het gedrag te kijken van hun kind. Veel ouders nemen het te persoonlijk en belanden daarmee in een machtsstrijd. Zie het opgroeien van je kind als een leerproces. En jij bent er om je kind te helpen om zijn gedrag te leren sturen.
Nu klopt het wel, dat woorden bij jonge kinderen nog vaak te kort schieten. Je kunt daarom best ook wel fysiek handelen. Maar dat betekent nog niet het uitdelen van een tik. Veel beter is het om de hand van je peuter weg te halen en te zeggen: “hier moet je afblijven”, “Slaan mag niet”, of wat maar passend is in de situatie.
En als je kind dat moeilijk vindt, pak je je kind op en zet hem ergens anders neer. Of je zet het betreffende voorwerp weg. Blijf rustig als je kind niet luistert, kijk wat je kind nodig heeft, wat helpt. Als je dat kunt, vind je veel betere alternatieven dan het uitdelen van een tik.
PS Je vindt het betreffende artikel hier. Gelukkig hebben enkele vertrouwensartsen een goede reactie geschreven in hetzelfde medische vakblad, deze vind je hier.
Jouw reactie lees ik graag hieronder. Bedankt alvast.
Door de site te te blijven gebruiken, ga je akkoord met het gebruik van cookies. Privacyverklaring
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.