De basisprincipes van Ontspannen Opvoeden

Nu ik ga stoppen met Ontspannen Opvoeden (bijna helemaal, individuele coaching blijft mogelijk), dacht ik: ik ga jullie nog één keer de basisprincipes op een rijtje aanbieden. Voor de helderheid en voor de herinnering. Dus bij deze.

1 Het is onmacht, geen onwil

Ook al lijkt het of je kind het expres doet, het is niet waar. Er is altijd een reden waarom een kind doet zoals ie doet. Op oppervlakkig niveau kan het bewust lijkt, maar er zit altijd iets achter. Wat maakt dat je kind niet beter weet om te doen dat dit, wat er nu is.

Ik heb ooit gelezen in een boek van Ross W. Greene: Een kind doet het goed als hij het kan. En daar kan ik met goed in vinden.

2 Hulp i.p.v. correctie of een standje

Daar vloeit uit voort dat je kind dus geen boosheid van jou nodig heeft, geen standje en geen straf. En vaak zelfs geen uitleg, want de meeste dingen weten ze allang, alleen … het lukt niet.

Dus vraag jezelf af ‘Wat is er aan de hand?’ ‘Wat heeft mijn kind nodig om het wél te kunnen?’

3 Vraag het aan je kind

Het antwoord op die vraag hoef jij niet paraat te hebben. Integendeel. Het kan heel nuttig zijn om veel meer met je kind in gesprek te gaan. Echt in gesprek, waarbij je vooral luistert.

Zodat je kind met een oplossing kan komen, of in elk geval iets kan vertellen over wat er dan gebeurt, wat hij of zij op zo’n moment ervaart. Zodat jullie samen op zoek kunnen gaan naar wat helpt. De module Oplossingsgericht gesprek vertelt je hoe je dat voor elkaar krijgt.

4 Taal doet ertoe

Jij-taal is oordelend (jij kunt dat nog niet, je bent moe, enz.) of bevelend (je moet nu je schoenen aan doen, bijv.). Daar houden kinderen niet van (net als wijzelf overigens). Ik-taal is veel effectiever. Maar ook respectvoller. (lees hier over de ik-boodschap). Mooie woorden om te gebruiken zijn verder ‘lukken’ en ‘wennen’, omdat ze niet afwijzen én perspectief bieden.

5 Maak heldere afspraken

Alle kinderen, maar zeker de pittige onder hen, houden van duidelijkheid en voorspelbaarheid. Daarom is het handig om afspraken te hebben over terugkerende situaties. Wat wanneer wel en niet, op welke manier en in welke volgorde, enz.

Zo kunnen routines ontstaan, waar het kind in kan gedijen. Want discussies zijn niet meer nodig. Hooguit hoef je te verwijzen naar een afspraak of regel. Dat voorkomt dat jij in het moment je kind moet aansturen door een opdracht te geven, waar je kind vaak tegenin gaat.

6 Acceptatie

Er is wat er is, nu. Dus je weerstandsgedachten (‘ik ben er klaar mee, dit is niet normaal, kan het nou nooit eens …, ik trek het niet meer) zijn vrij zinloos’, hoe begrijpelijk ze ook zijn. Wat er is, is er al. Gelukkig hoef je deze gedachten niet te geloven, je hoeft er niets mee. Laat maar gaan.

Er is geen probleem. Er is alleen iets wat je graag anders had gewild. Maar het is niet het einde van de wereld. Het gaat ook weer voorbij. Blijf kalm en zie wat je kind nodig heeft.

7 Laat de verantwoordelijkheid bij je kind

Ook al is je kind nog jong, toch is het al haar of zijn leven en niet van jou. Het is jouw taak om te zorgen voor duidelijkheid, het is niet jouw verantwoordelijkheid dat je kind zich daar ook aan houdt. Dat kun je namelijk niet.

Je hebt niet de macht over je kind (zie ook  dit blog). Het is wel jouw taak om afspraken te handhaven. Ook al is dat soms simpelweg herhalen wat de afspraak is en dat het hopelijk een volgende keer wel lukt. Maar of dat lukt, daar ga jij niet over.

Dat scheelt heel veel stress en energie. Je kunt meer ‘achteroverleunen’, wat de ontspanning ten goede komt. Het vraagt wel dat je ‘er mee kunt zijn’ als er iets ‘mis’ gaat. Als je kind niet doet wat de bedoeling was. Of als je kind iets meemaakt wat niet fijn is. Dat geeft niet, dat is leven. Bovendien leert jouw kind vooral door ondervinding, niet door jouw woorden.

8 Alles is een leerproces

Als iets ‘niet goed’ gaat, ondanks dat er een duidelijke afspraak of regel is, dan is dat geen ramp. Het is simpelweg het leerproces dat leven is. Dat is nuttig om je te realiseren. Dat er eigenlijk nooit iets mis gaat. Het enige wat er aan de hand is, is dat je kind iets doet wat jij niet fijn vindt. Niet erg. Kijk gewoon wat je kind helpt om het wél te kunnen. Het gaat tenslotte om de lange termijn en niet om de korte termijn.

9 Een boos kind is geen strijd

Vanwege die lange termijn is het dus ook nuttig om afspraken te handhaven. Ook al word je kind boos, dat is niet erg. Op de korte termijn betekent dat gedoe, op de langere termijn zorgt het dat je kind wél heeft geleerd zich aan afspraken te houden.

En onthoud: een boos kind is geen strijd. Als jij accepteert dat je kind boos is, daar niet tegenin gaat, er niet gefrustreerd door raakt, dan is er geen strijd. Dan is er een boos kind geen probleem. Hooguit heeft je kind ook nog iets te leren hoe die boosheid op een goede manier te uiten.

10 Er is niets mis met je kind

Je kind is perfect gemaakt om het leven aan te kunnen. Vertrouw daar op. Je kind heeft zoals iedereen het vermogen om nieuwe dingen te leren. Niets en niemand blijft zoals het is. Verandering is een eigenschap van het leven. En er is altijd alleen wat er NU is. En daar komt vanzelf een antwoord op, als dat nodig is.

Dit zijn de belangrijkste principes van ontspannen opvoeden. Er valt natuurlijk nog veel meer over te vertellen, maar dat heb ik eerdere blogs gedaan😊. Over elk onderwerp kun je wel één of meerdere blogs vinden op deze website.

En heb je toch nog behoefte aan meer toelichting en meer praktische handvatten: maak dan gebruik van de uitverkoop die nu gaande is. Hier vind je de mogelijkheden om heel goedkoop aan extra ondersteuning te komen.