Gedrag is niet wat het lijkt. Pittige kinderen kunnen heel dwars, brutaal en boos zijn. Soms bijna onhandelbaar lijkt het wel, zeker jonge kinderen. Het is dan des te meer nodig om daar doorheen te kijken. En je af te vragen wat er aan de hand is.
In de tijd dat ik dit blog schrijf, de sinterklaastijd, hebben veel pittige kinderen het lastig. De spanning rond sinterklaas speelt hen parten. En hoewel ouders dit wel weten, is het kennelijk vaak ook lastig om je dat in het moment ook te realiseren.
Ouders verliezen hun geduld, raken gefrustreerd en worden zelf ook sneller boos. En voor je het weet zit je in een spiraal de verkeerde kant op. Heel begrijpelijk, maar niet fijn. En ook niet nodig.
Realiseer je dat er een reden is dat je kind zo doet. Het komt door de spanning. En hoe hoger die oploopt, hoe prikkelbaarder je kind is, hoe sneller het ‘mis’ kan gaan.
Je kind wil heel graag grip terug op zijn leven om de spanning te beteugelen. Dat is de reden dat ze zo dwingend kan zijn thuis. Ze wil perse regie terug, want ze kan zich zo moeilijk overgeven aan het leven. Zeker als er zoveel spannende dingen zijn. Dus je kind heeft het moeilijk.
Hij is niet meer voor rede vatbaar, dus probeer dat dan ook niet. Het leidt alleen maar tot meer frustratie aan beide kanten. Ouders die proberen hun kind uit te leggen waarom iets moet of niet mag. En kinderen die dat helemaal niet meer kunnen horen, zich alleen maar gefrustreerd voelen.
Wat je kind wél nodig heeft, zijn twee dingen. Ten eerste heeft hij de verbinding met jou extra nodig. Geef je kind juist extra knuffels in deze tijd. Wat er ook gebeurt, hoeveel escalaties er ook zijn, stel je kind altijd weer gerust dat alles oké is en hij de liefste is.
Je kunt je kind ook gewoon uitleggen wat er aan de hand is. ‘Het is altijd spannend als Sinterklaas in het land is. Schoen zetten, pakjesavond, bezoek van Sinterklaas op school. Het is heel normaal dat je dat spannend vindt. En dan is het ook logisch dat je sneller boos bent dan anders, dat is niet erg’.
Stel je verwachtingen bij. Wat niet wil zeggen dat je de structuur loslaat, juist niet. Maar probeer niet je kind te overtuigen of zover te krijgen dat ze uit zichzelf meewerkt. Accepteer de tegenstand, erken die ook, maar doe ondertussen gewoon wat er moet gebeuren.
Want dat is het tweede wat nodig is. Duidelijkheid bieden is extra belangrijk in moeilijke tijden als deze. Kinderen krijgen ook grip terug door te weten waar ze aan toe zijn. Te ervaren dat dingen gaan zoals ze verwachten.
Dus maak inzichtelijk hoe de week eruit ziet. Bereid je kind voor op het Sinterklaasbezoek op school, vraag aan de leerkracht wat je kind precies kan verwachten. En hou thuis vast aan de afspraken en routines.
Ditzelfde geldt niet alleen voor de sinterklaastijd, maar voor alle periodes in het leven van je kind waarin hij uit evenwicht is door de gebeurtenissen om hem heen. Zoals naar een (nieuwe) school gaan, een broertje of zusje krijgen, verhuizen, op vakantie gaan naar een vreemde plek, enz.
En als je het toch eens moeilijk hebt door het gedrag van je kind en je voelt de irritatie oplopen: kalmeer dan eerst jezelf. Adem wat dieper in en rustig uit. Vertel jezelf ‘dit is niet het einde van de wereld, en het gaat ook weer voorbij. Ik kan dit aan’.
Herken jij dit bij je kind en vind je dit blog behulpzaam? Laat het hieronder weten. En deel het op social media, dat zou fijn zijn. Dank je wel.
Als je een pittig kind hebt, kom je gemakkelijk in een negatieve spiraal terecht. Je gaat als ouder harder ‘werken’ om te zorgen, dat het gedrag van het kind verandert. Tegelijkertijd lijkt het kind steeds vaker in weerstand terecht te komen. Natuurlijk hangt dit ook samen met de irritaties en frustraties, die wederzijds ontstaan. Maar er is ook nog iets anders aan de hand.
Ouder en kind komen steeds vaker tegenover elkaar te staan. Er ontstaat strijd en verwijdering. De ouder piekert zich suf hoe hij het gedrag van het kind kan sturen. Je gaat van alles proberen. Straffen, afspraken maken, beloningssystemen. Maar dat werkt niet, of alleen maar tijdelijk, of zelfs averechts. Want jouw kind wil juist helemaal niet gestuurd worden.
Het kind raakt ook verzeild in een negatieve spiraal. Het lijkt dan misschien wel of je kind het niks kan schelen en hij of zij maar doet wat ie wil. Maar dat is schijn. Een kind wil het ook graag goed doen en heeft daar evenveel last van als jij.
Wat er als eerste moet gebeuren is dat je weer samenkomt als ouder en kind. Dat er weer verbinding ontstaat. Een gevoel van elkaar helpen. Uit de strijd. Ik zeg altijd “niet meer tegenover elkaar, maar naast elkaar.” Ik zie een gezin dan altijd voor me als een kringetje, waarin de plek van iedereen even belangrijk is. Je kind mag ook verantwoordelijkheid dragen voor hoe het gaat in huis. Maar dan wel op zijn eigen manier.
Wat hiervoor in de eerste plaats nodig is, is vertrouwen. Vertrouw er maar op, dat je kind het ook graag goed wil doen. Het lijkt misschien soms niet zo, maar natuurlijk is dat zo. Je weet toch van andere momenten in je leven, dat je kind ook heel lief, zorgzaam en behulpzaam is. Daar steek je op in.
Je moet je realiseren, dat je het niet alleen hoeft te weten. Samen met je kind oplossingen zoeken is veel vruchtbaarder. Om een aantal redenen. Kinderen kunnen creatiever zijn in het bedenken van oplossingen. Ze voelen zich erkend als ze mee mogen denken en praten. Een afspraak, die je echt samen maakt, daar houden kinderen zich veel beter aan dat een ‘afspraak’, die van jou komt.
Om dit succesvol te kunnen doen, moet je wel je houding veranderen. Daarvoor is soms moed nodig. Het kan kwetsbaar voelen. Je kunt bang zijn, dat je kind de baas gaat worden. Maar dat gebeurt niet, als jij je eigen behoeften en grenzen maar goed in de gaten houdt.
Je moet jezelf en je gezin de tijd geven om dit te leren. Het is oefenen. Want je bent niet gewend om zo open naar je kind te luisteren. Vaak vullen we als ouders van te voren al in hoe iets zit. En hebben we de afspraak, die gemaakt moet worden ook al duidelijk voor ogen. Je moet leren om dat los te laten
Maar als je dat lukt, als je met vertrouwen, geduld en volharding deze aanpak gaat invoeren, dan kun je heel veel bereiken. Ik heb klanten gehad, waar het heel snel ging, waar de sfeer al heel snel verbeterde alleen al doordat ouders en kinderen gingen samenwerken. Er ontstaat dan heel snel weer verbondenheid. Het spel van ‘wie is de baas?’ hoeft niet meer gespeeld te worden. Dat scheelt veel strijd.
Hoe je dit in precies in praktijk brengt, vanaf het veranderen van je houding tot een stappenplan om samen met je kind oplossingen te vinden, krijg je aangereikt in mijn onlineprogramma Stap voor stap een gelukkig gezin. Lees hier wat dit programma voor jou kan betekenen
De ouders die ik spreek zijn allemaal in meer of mindere mate in strijd met hun kind verwikkeld. Hun kind werkt niet mee, zet de hakken in het zand en luistert vaak niet. Die strijd kost enorm veel energie. Mijn boodschap is: je kunt uit de strijd komen met je kind als je stopt met op te voeden vanuit macht.
Hoe positief verpakt ook, het moderne opvoeden stoelt nog steeds op het uitgangspunt dat de ouder de baas is. Kinderen moeten luisteren. Het is belangrijk om consequent te zijn en om sancties te stellen als een kind zich niet aan de afspraak houdt.
Met andere woorden: de ouder is verantwoordelijk voor het gedrag van het kind. Hij of zij moet zorgen dat een kind doet wat er afgesproken (lees opgelegd) is. Consequent zijn heeft als uiterste consequentie dat je je kind moet dwingen. Want doe je dat niet, dan ‘komt je kind ermee weg’.
En precies dit idee maakt dat ouders van een pittig kind steeds meer in de strijd komen. Het is een heilloze weg, die alleen maar tot meer ellende leidt. Dit is wat ik je graag wil laten inzien.
Pittige kinderen zijn kinderen met een sterke wil. Ze knokken voor hun autonomie. Ze willen zelf bepalen. Ze zijn om zo te zeggen niet in de wieg gelegd om te gehoorzamen. Ze hebben het nodig om invloed te hebben, ze kunnen zich niet zo maar overgeven aan wat er gebeurt.
Maar als ouder zit je met het idee dat jij toch wel de baas moet blijven. En anders vertelt je omgeving het jou wel. ‘Je moet hem gewoon aanpakken, je bent te lief’ of ‘je gaat teveel met haar in discussie, niet doen, jij bepaalt!’.
En dus ga je meer op je strepen staan. Luister je niet (meer) goed naar je kind. Wil je dingen afdwingen. En raak je gefrustreerd als je kind het toch niet doet, waardoor strijd steeds vaker escaleert in scènes. Je komt in de machteloosheid terecht.
Kijk, het is eigenlijk heel simpel. Zodra jij je machtkaart trekt, start je het machtsspel. Je kind voelt dat onmiddellijk. En reageert met strijd. Want jij wilt winnen, maar jouw kind wil ook winnen. Of op zijn minst niet verliezen!
Dus wat er nodig is om uit de strijd te komen is dat je stopt met te willen winnen. Zorg dat je weer naast je kind komt te staan in plaats van tegenover elkaar. Het is echt niet de bedoeling dat ouders strijden met hun kind. En geen enkel kind wordt blij van ruzie met zijn ouders, zelfs al lijkt dat zo.
Hoe doe je dat nou in praktijk? Daar valt natuurlijk heel veel over te vertellen. In elk blog van mij vind je daar aspecten van terug. Wat heel belangrijk is, is luisteren naar je kind. Je kind begrijpen. En zorgen dat je kind zich gehoord en begrepen voelt. Insteken ook op het goede in je kind, vertrouwen hebben.
Maar hoe zit het dan met begrenzen? Je kunt toch niet alles goedvinden of maar laten gebeuren? Nee natuurlijk niet. Natuurlijk heb jij een verantwoordelijkheid als ouder. En als veiligheid of gezondheid in het geding is, zul je zelfs weleens moeten dwingen. Maar dat is niet zo vaak als je misschien denkt.
Ook over begrenzen valt veel te vertellen en dat heb ik al vaker gedaan. En zal ik ook zeker nog vaker doen. Waar het me nu om gaat, is dat je je realiseert dat, wat ik vaak noem de ‘standaardmanier van opvoeden’ , bij jouw kind alleen maar leidt tot meer strijd.
Stop daar dus mee. Het brengt je niets. Het is een heilloze weg en het wordt alleen maar erger naarmate je kind ouder wordt.
Laat je inspireren door mijn blogs en de tips die ik deel op facebook. En beluister een webinar. En als je de aanpak die wél werkt bij jouw kind, écht onder de knie wilt krijgen, dan help ik je daar met liefde bij 🙂
A.s. woensdag geef ik een gratis webinar over dit onderwerp en laat ik je met voorbeelden zien hoe het anders kan. Je kunt je hier aanmelden.
Het is doel om zoveel mogelijk mensen te helpen met dit inzicht. Dat het echt anders kan. Dat je niet elke dag strijd hoeft te hebben met je pittige kind. Wil je me helpen hen te bereiken door dit artikel te delen? Dank je wel.
Ik ben ook altijd blij met je reactie en aanvullingen.
Door de site te te blijven gebruiken, ga je akkoord met het gebruik van cookies. Privacyverklaring
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.